بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی با مشارکت سیاسی شهروندان (مورد مطالعه: شهر گرگان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه شناسی و ارتباطات دانشگاه گلستان

2 مربی گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور

3 کارشناس اجتماعی دفتر تسهیلگری و توسعه محلی، استانداری گلستان، گرگان، ایران.

4 کارشناس ارشد مدیریت آموزشی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران

چکیده

مشارکت سیاسی به‌عنوان یکی از سنجه‌های توسعه سیاسی در جهان، هم‌اکنون یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین مفاهیم در علوم سیاسی و اجتماعی به شمار می‌رود. به‌طوری‌که در سیاست عملی و نظری از جایگاه برجسته­ای برخوردار است. بر همین اساس هدف این مطالعه، شناسایی رابطه بین سرمایه اجتماعی با مشارکت سیاسی می­باشد. به لحاظ روش‌شناسی، این تحقیق از نوع توصیفی است و به لحاظ نحوه­ گردآوری داده­ها، پژوهشی میدانی محسوب می‌شود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه شهروندان 19 سال به بالای شهرستان گرگان می‌باشد که حجم نمونه­ای به تعداد 407 نفر محاسبه و با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه­ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار جمع‌آوری داده­ها، پرسشنامه محقق ساخته­ بسته پاسخ بوده است که برای تأیید اعتبار آن از اعتبار صوری استفاده شده و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای مفاهیم سرمایه اجتماعی و مشارکت سیاسی به ترتیب (آلفا ≥ 896/0 و 780/0) مورد تأیید قرار گرفته است. یافته­ها نشان داد که میانگین سرمایه اجتماعی و مشارکت سیاسی شهروندان به ترتیب 674/2 و 442/3 از 5 می­باشد که در حد «کم» و «متوسط» ارزیابی می‌شود. همچنین نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌ها حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن (به‌جز تعامل اجتماعی) با مشارکت سیاسی رابطه معناداری وجود دارد. در مورد عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی می‌توان گفت که در مجموع 4/9 درصد از تغییرات مشارکت سیاسی از طریق متغیرهای مستقل تحقیق تبیین می­شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The relationship between social capital and political participation of citizens (Case study: Gorgan)

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Khoshfar 1
  • Mostafa Bagheriyan 2
  • shahrbanoo mirzakhani 3
  • Fatmeh Jandaghi 4
چکیده [English]

Political participation as one of the measures of political development in the world, is now one of the most important and most basic concepts in political and social science. So that in practical politics and theoretical enjoys a prominent position. The purpose of this study was to identify the relationship between social capital and political participation. In terms of methodology, this research is descriptive (survey), and in terms of data collection, is field study. Population includes all residents older than 19 years in Gorgan city, which a sample include 407 people that calculated using random sampling stratified method was selected and studied. The data collection instruments was researcher make questionnaire, which approved its validity with using Face validity and it’s reliability approved by Alpha Cronbach's coefficient which calculated for the concepts of social capital and political participation, respectively (α = 0/896 and 0/780). and 0 had been approved. Ha Finding showed that the average of social capital and political participation of citizens are 2.674 and 3.442 up to 5. In the "low" and "moderate" is. As well as the results of the test hypotheses suggests that there are significance relationship between social capital and its dimensions (except for social interaction) with political participation. On the factors influencing political participation, it can be said that in a total of 9.4 percent of variance of the dependent variable explaned by social participation, education and age.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social capital
  • social interaction
  • social participation
  • social trust
  • political

مراجع

امام­جمعه­زاده، سید جواد؛ رهبر قاضی، محمودرضا؛ عیسی­نژاد، امید و مرندی، زهره. (1391). «بررسی رابطه میان احساس محرومیت نسبی و مشارکت سیاسی در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان»، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال هفتم، شماره 4، 34-7.
امام­جمعه­زاده، سید جواد و مرندی، زهره. (1391). «بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی و مشارکت سیاسی زنان در بین دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد»، دوفصلنامهعلمی- پژوهشیدانشسیاسی، سال اول، شماره اول، 17-1.
سبزه­ای، محمدتقی و پرویز، رحیمی. (1392). بررسی رابطه اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی در بین شهروندان نورآباد دلفان (استان لرستان)، پژوهش­های جامعه­شناسی معاصر، سال اول، شماره دوم، 91-71.
بوردیو، پی­یر. (1381). نظریه کنش، دلایل عملی و انتخاب عقلانی، ترجمه مرتضی مردیها، تهران: انتشارات نقش و نگار، چاپ دوم.
بیرو، آلن. (1370). فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه دکتر باقر ساروخانی، تهران: انتشارات کیهان.
پاتنام، رابرت. (1377). دموکراسی و سنت های مدنی (تجربه ایتالیا و درس‌هایی برای کشورهای در حال­گذار)، ترجمه محمدتقی دلفروز، تهران: نشر روزنامه سلام.
تیمبرلیک، شارون. (2005). «سرمایه اجتماعی و جنسیت در محیط کار»، ترجمه اکبر حسن پور و نازیلا نیاکان، تدبیر، سال 18، شماره 183، 45-41.
خلفخانی، مهدی و حیدری، مرجان. (1394). «بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت سیاسی در بین دانشجویان دانشگاه پیام­نور شهرکرد»، پژوهش‌نامه علوم اجتماعی، سال نهم، شماره اول، 78-47.
خوش­فر، غلامرضا. (1387). تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت سیاسی مطالعه موردی استان گلستان، رساله دکتری رشته جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی.
راش، مایکل. (1377). جامعه و سیاست، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: انتشارات سمت، چاپ اول.
راش، مایکل. (1381). جامعه و سیاست، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: انتشارات سمت، چاپ دوم.
ریتزر، جورج. (1390). نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
زارع، بیژن و روهنده، مجید. (1395) «پژوهشی در باب دینداری و مشارکت سیاسی (مورد مطالعه: شهروندان شهر کرج)»، دوفصلنامه پژوهشهای جامعه­شناسی معاصر، دوره 5، شماره 8، 46-23.
عابدی اردکانی، محمد و قضوی، زهرا. (1393). «نقش سرمایه اجتماعی در مشارکت سیاسی؛ مطالعه موردی: مشارکت سیاسی زنان در ایران (84-1368)»، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 298، 151-138.
علمی، زهرا؛ شارع­پور، محمود و حسینی، امیرحسین. (1384). «سرمایه اجتماعی و چگونگی تأثیر آن بر اقتصاد»، تحقیقات اقتصادی، شماره 71، 296-239.
فوکویاما، فرانسیس. (1379). پایان نظم، ترجمه­ی غلامعباس توسلی، تهران: جامعه ایرانیان.
کلانتری، جلیل. (1375). مشارکت، استراتژی جدید در توسعه، مترجم: عبدالحسین نیک گهر، تهران: انتشارات توتیا.
گن ذیر، ایرنه. (1369). کارگردانیتوسعهدرجهانسوم، مترجم: احمد تدین، تهران، نشر سفیر.
موحد، مجید؛ عنایت، حلیمه و پورنعمت، آرش. (1387). «بررسی رابطه­ی میان سرمایه­ی اجتماعی و مشارکت سیاسی زنان»، پژوهشنامه علوم انسانی، ویژه­نامه پژوهش­های اجتماعی، شماره اول، نیمه اول سال، 190-161.
میلبراث، لستر و گویل، لیل. (1980). مشارکت سیاسی، ترجمه: سید رحیم ابوالحسنی، تهران: انتشارات میزان.
نیازی، محسن. (1381). تبیین موانع مشارکت اجتماعی در شهر کاشان، پایان‌نامه دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه اصفهان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه علوم اجتماعی.
هاشمی، سید ضیاء؛ فولادیان، مجید و فاطمی امین، زینب. (1389). «بررسی عوامل اجتماعی و روانی مؤثر بر مشارکت سیاسی مردم شهر تهران»، پژوهشنامهعلومسیاسی، سال پنجم، شماره 1، 226-199.
هانتینگتون، ساموئل. (1375). سازمانسیاسیدرجوامعدستخوشتحول، ترجمه­ی محسن ثلاثی، تهران: نشر نی.
هانتینگتون، ساموئل. (1379). موجسومدموکراسیدر پایانسدهبیستم، ترجمه احمد شهسا، تهران: انتشارات روزنه.
Coleman‚ J. S. (1988). The Creation and Destruction of Social Capital, in E. L. Lesser (ed.). Knowledge and social capital: Foundations and applications. Boston, Ma. Butterworth Heineman.
Coleman‚ J. S. (1990). Foundations of social theory‚ Cambridge mass: Harvard university press.
Fuchs, R., Ester, Robert, Y., Shapiro and Lorrine C. Minnite. (2001). Social Capital, Political Participation and the Urban Community, In Thompson Philip, J. and et al. Social Capital and Poor Communties. New York, Rusell,Sage Foundation.
Fukuyama, F. (1995). Trust: The Social Virtues and the Creation of Prosperity, New York, NY: Free Press.
Kowalski, K. M. (2010). “Addiction is a disease”. Current Health Kids. 16-18.
La Due Lake, R. and Huckfeldt, R. (1998). “Social Capital, Social Network, and Political Participation”, Political Psychology, Vol. 19, No. 3, 29-42.
Lin, N., Katern Cook & Ronald, S. B. (1999). Social Capital: Theory and Research, New York: Aldine de Gruyter.
Putnam, R, D. (1999). The Prosperous Community: Social Capital and Public Life, the American Prospect, Inc.
Putnam, R. (1993). Making Democracy Work, Princeton University Press.
Putnam, R. (1993). Making Democracy Work: Civic Traditions In Modern Italy. Princeton, N.J., Princeton University Press.
Putnam, R. D. (2000). Bowling alone: The collapse and Revival of American community. New York, N.Y.: Simon & Schuster.
Putnam, R.D. (2002). Democracies in Flux: The Evolution of Social Capital in contemporary Society, Oxford University Press.
Rice, Tom W, and Jeffrey, L. (2002). “Democracy, Economic W ealth and Social Capital”, Sorting Out The Causal Connections Space and Polity, Vol. 6, No. 3, 307, 25-71.
پژوهش های جامعه شناسی معاصر (علمی - پژوهشی)
دوره 8، شماره 14
شهریور 1398
صفحه 27-52

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار