تبیین جامعه‌شناختی وفاداری ملی در بین معلمان شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جامعه‌شناسی و عضو هیأت علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد پژوهشگری، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران.

چکیده

امروزه هر کشوری وفاداری را از مردم خود طلب می‌‌کند و پایداری، استحکام و حفظ نظام خود را در گرو وفاداری ملی مردمش می‌‌داند. تمامی کشورها برای تربیت افراد وفادار به نظام و کشور خود برنامه‌‌های گسترده‌‌ای دارند. نظام آموزشی کشور پس از خانواده، دومین نهادی است که در تربیت آینده‌‌سازان کشور تأثیرگذار است و می‌‌تواند در شکل‌‌گیری احساس وفاداری ملی و افزایش آن در دانش‌‌آموزان مؤثر باشد. در این مسیر، معلمان به‌عنوان بازوان نظام آموزشی کشور نقش تعیین‌کننده‌‌ای دارند. از این جهت سنجش میزان وفاداری ملی معلمان و عوامل مؤثر بر آن می‌تواند سیاست‌گذاران را در ارتقاء سطح وفاداری ملی جامعه یاری رساند. این پژوهش سعی‌دارد به‌روش پیمایش به این پرسش پاسخ‌دهد که عوامل مؤثر بر احساس وفاداری ملی معلمان شهر تهران کدامند؟ جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ معلمان مدارس دولتی شهر تهران می‌باشد. روش نمونه‌‌گیری طبقه‌‌ای و حجم نمونۀ آماری 302 نفر می‌باشند. نتایج تحلیل معدالات ساختاری پژوهش نشان می‌‌دهد که بین احساس وفاداری ملی و احساس محرومیت نسبی رابطۀ معکوس به‌میزان 186/- وجود دارد. هم‌چنین بین احساس وفاداری ملی با متغیرهای دین‌داری (440/.) و امید به اصلاح کشور (358/.) رابطۀ مثبت معنادار وجود دارد. این سه متغیر درمجموع توانسته‌اند 67% واریانس وفاداری ملی را در بین معلمان شهر تهران توضیح‌دهند. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Sociological Explanation of National Loyalty Among Teachers in Tehran

نویسندگان [English]

  • Mohamad Ali Fateminia 1
  • Hossein Rezanezhad 2
1 PhD in Sociology and member of the faculty of the Ministry of Science, Research and Technology, Tehran, Iran
2 Senior research expert, Payam Noor University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Today, every country demands loyalty from its people and considers the stability, strength and maintenance of its system to depend on the national loyalty of its people. All countries have extensive programs to educate people loyal to their system and country. After the family, the country’s education system is the second institution that is influential in educating the future makers of the country and can be effective in forming a sense of national loyalty and increasing it among students. In this direction, teachers play a decisive role as the arms of the country’s education system. From this point of view, measuring the level of national loyalty of teachers and factors affecting it can help policy makers in improving the level of national loyalty of the society. This research tries to answer the question of what are the factors influencing the sense of national loyalty of teachers in Tehran using a survey method. The statistical population of this research is all teachers of public schools in Tehran. Stratified sampling method and statistical sample size are 302 people. The results of the analysis of the structural equations of the research show that there is an inverse relationship between the feeling of national loyalty and the feeling of relative deprivation at the rate of -.186. Also, there is a significant positive relationship between the feeling of national loyalty with the variables of religiosity (.440) and hope to reform the country (.358). These three variables have been able to explain 67% of the variance of the national loyalty of teachers in Tehran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • National Loyalty
  • Social Capital
  • Feeling of Deprivation
  • Social Anomie
  • Feeling of Insecurity And Religiosity

مراجع

- ابوالحسنی، سید رحیم، (1387). «مؤلفه‌‌های هویت ملی با رویکرد پژوهشی». سیاست، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، 38 (4): 1-22. 
- احمدپور، خسرو؛ و سراج‌زاده، سیدحسین، (1398). «هویت ملی در ایران مرور سیستماتیک مقاله‌های علمی پژوهشی (1395-1390)». مطالعات ملی، 20(78): 3-24. 
- اکبری، حسین؛ عزیزی، جلیل (1386). «هویت ملی و عوامل مؤثر بر آن در میان دانش‌آموزان دوره متوسطه». رفاه اجتماعی، ۷ (۲۷): ۲۷۷-۳۰۰.
- ایمان، محمدتقی؛ مرادی، گلمراد؛ و مرادی، گلمراد، (1388). «بررسی رابطۀ بین رضایت اجتماعی و هویت ملی با». جامعه‌شناسی کاربردی، 20(2): 155-174. dor: 20.1001.1.20085745.1388.20.2.7.1
- باوند، داوود، (1377). «چالش‌‌های برون مرزی و هویت ایرانی در طول تاریخ». ماهنامه اطلاعات سیاسی اقتصادی، 12 (129و 130).
- بوستانی، لیلا، (1388). «سنجش میزان احساس وفاداری ملی دانشجویان تهران و عوامل مؤثر بر آن». استاد راهنما مصطفی اجتهادی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی.
- بیدل، پری‌‌ناز؛ و محمودزاده، علی‌‌اکبر، (1391). «بررسی میزان تعلق اجتماعی مردم به جامعۀ ایران و رابطۀ آن با اعتماد اجتماعی و فردگرایی، مطالعۀ موردی شهر مشهد». تحقیقات فرهنگی، 5 (2): 63-31. https://doi.org/10.7508/ijcr.2012.18.002
- چلبی، مسعود، (1375). جامعه‌‌شناسی نظم: تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی. تهران: نشر نی.
- حسینی‌‌نثار، مجید؛ و قاسمی، علی، (1391). «بررسی احساس امنیت و عوامل مؤثر بر آن در کشور». چهاردهمین کنفرانس برنامه‌‌ریزی و مدیریت شهری.
- حقیقتیان، منصور؛ و عبداللهی، منیژه، (1390). «عوامل مؤثر بر تعهد اجتماعی در بین دانش‌آموزان مقطع دبیرستان شهر اصفهان». مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 3(4): 65-75. 20.1001.1.20085745.1390.22.1.4.0
- حقیقتیان، منصور؛ غنضفری، احمد؛ و تکه اکبرآبادی، پروانه، (1390). «هویت ملی و برخی عوامل مؤثر بر آن در بین دانش‌آموزان مقطع متوسطه اصفهان». جامعه‌شناسی کاربردی، 22(1): 71-82.
- دوران، بهزاد؛ عبدالرحمانی، رضا؛ و استرکی، اکبر، (1392). «شهروندی، هویت محل‌‌ها و احساس امنیت اجتماعی- نقش هویت محله‌‌ای شهروندان در افزایش احساس امنیت اجتماعی». ماهنامۀ علمی- تخصصی دانش انتظامی پلیس پایتخت، 6 (4: پیاپی 19).
- دورکیم، امیل، (1373). قواعد روش جامعه‌شناسی. ترجمۀ علی محمد کاردان، چاپ پنجم، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
- دورکیم، امیل، (۱۳۸۱). دربارۀ تقسیم کار اجتماعی. ترجمۀ باقر پرهام، تهران: نشر مرکز چاپ اول، ویرایش دوم.
- ربانی، علی؛ ربانی، رسول؛ و حسنی، محمدرضا، (1390). «رابطه احساس محرومیت نسبی با گرایش به هوّیت ملی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه اصفهان)». جامعه‌شناسی کاربردی، 22(2): 67-94. dor: 20.1001.1.20085745.1390.22.2.4.2
- رجبلو، علی؛ کمالی، افسانه؛ و رازکردانی شراهی، فاطمه، (1394). «بررسی رابطه هویت ملی و احساس امنیت اجتماعی در میان شهروندان بالاتر از 18 سال شهر تهران». جامعه‌شناسی ایران، 16(4): 36-59. 20.1001.1.17351901.1394.16.4.2.2
- رزازی‌‌فر، افسر، (1371). «الگوی جامعه‌شناختی هویت ملی در ایران (1) (با تأکید بر رابطه میان هویت ملی و ابعاد آن)». مطالعات ملی، 2 (5).
- رضوی‌دینانی، ابتسام؛ شریفی، هادی؛ و علی‌بخشی، مجتبی، (1389). «بررسی عوامل مؤثر بر هویت ملی جوانان؛ مطالعۀ موردی شهر اراک». مهندسی فرهنگی، 39 و 40 (‎18): 30 - 47. 
- سراج‌‌زاده، سیدحسین؛ و پویافر، محمدرضا، (1387). «دین و نظم اجتماعی: بررسی رابطه دین‌داری با احساس آنومی و کجروی در میان نمونه‌‌ای از دانشجویان». مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی (دانشگاه خوارزمی)، 16 (63): 71-105
- طالبی، ابوتراب؛ حیدری، سیامک؛ و فاطمی‌‌نیا، سیاوش، (1387). «عامل مؤثر در اعتماد سیاسی: پیمایشی میان دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف». پژوهشنامه علوم سیاسی، 12.
- عباس‌‌زاده، محمد؛ علیزاده‌اقدم، محمدباقر؛ و اسلامی‌بناب، سیدرضا، (1391). «بررسی رابطه بین سرمایۀ اجتماعی و آنومی اجتماعی». مطالعات و تحقیقات اجتماعی، 1 (1): 145-172. doi: 10.22059/jisr.2012.36551
- علیزاده‌اقدم، محمدباقر؛ کوهی، کمال؛ عباس‌زاده، محمد؛ و مبارک‌بخشایش، مرتضی، (1390). «گرایش به هویت ملی و عوامل مؤثر بر آن». مهندسی فرهنگی، 61 و 62 (‎14): 59 - 72. 
- رستگار، یاسر، و ربانی، علی، (1392). «تحلیلی بر وضعیت هویت ملی و ابعاد ششگانه آن در بین شهروندان شهر اصفهان». جامعه‌شناسی کاربردی، 24(2): 1-20. dor: 20.1001.1.20085745.1392.24.2.1.3
- غیاثوند، احمد، (1397). تحلیل پیشرفته مدل‌‌یابی معادلات ساختاری با کاربردی Smart PLST. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
- فاطمی‌نیا، سیاوش؛ و حیدری، سیامک، (۱۳۸۹). «عوامل مرتبط با تعهدات شهروندی». رفاه اجتماعی، ۱۰ (۳۸): ۴۱-۶۴.
- فالکس، کیث، (1381). شهروندی. ترجمۀ محمدتقی دلفروز، تهران: کویر، چاپ اول.
- کبیری، افشار، (1389). «بررسی تحولات تاریخی هویت ملی در ایران». پژوهشنامه هویت 3، پژوهشکدۀ تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام: 173.
- کوزر، لوییس، (1383). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی. ترجمۀ محسن ثلاثی، چاپ یازدهم، تهران: انتشارات علمی.
- گلشن‌محمودی‌فومنی، محمدرسول؛ و اسکندری، سعید، (1391). «تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر هویت ملی جوانان در شهر ارسنجان». علوم رفتاری، 12 (‎16): 75 - 90 . 
- مبارکی، محمد؛ عظیمی، غلامرضا؛ و فاطمی‌نیا، سیاوش، (1392). «تحلیل عوامل اجتماعی- فرهنگی مؤثر بر تعهد اجتماعی». پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، 1(2): 117-151.
- نویدنیا، منیژه، (1382). «درآمدی بر امنیت اجتماعی». مطالعات راهبردی، 6 (1): 55-76.
- وثوقی، منصور؛ و محقق‌منتظری، معصومه، (1390). «مطالعه و بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر احساس تعلق شهروندی (مطالعۀ موردی منطقه 3 و 17 شهرداری تهران)». پژوهش‌های جامعه‌شناختی، 1 (‎26): 75 - 100. 
- هاتف‌‌نیا، فاطمه، (1387). «بررسی هویت ملی و دینی و ابعاد آن». روزنامۀ مستقل صبح ایران، شمارۀ 3036.
- هاشمی، سید طه؛ و رضایی، علی‌اکبر، (1394). «سنجش احساس وفاداری ملی در بین دانشجویان (مطالعۀ موردی: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران)». مطالعات میان فرهنگی، 25: 9-25.  20.1001.1.17358663.1394.10.25.1.5
- همیلتون، ملکم، (1381). جامعه‌‌شناسی دین. ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: مؤسسه فرهنگی و انتشاراتی تبیان.
- هیرشمن، آلبرت، (1382). خروج، اعتراض و وفاداری. چاپ اول، محمد مالجو، تهران: شیرازه.
- Abbaszadeh, M.; Alizadeh Aghdam, M. B. & Eslami Bonab, S. R., (2011). “Investigating the relationship between social capital and social anomie”. Social Studies and Research, 1 (1): 172-145 (In Persian).
- Abolhasani, S. R., (2007). “National Identity Components with a Research Approach, Politics Quarterly”. Journal of Faculty of Law and Political Science, 38 (4): 1-22. (In Persian). 
- Aguilera, R. et al., (2005). “PUTTING THE BACK IN CORPORATE SOCIAL RESPONSIBILITY: A MULTI-LEVEL THEORY OF SOCIAL CHANGE IN ORGANIZATIONS”, Department of Business Administration college of Business and Institute of Labor and Industrial Relations, University Illinoist at Champaign-Urbabna
- Ahmadpour, Kh. & Sirajzadeh, S. H., (2018). “National identity in Iran, a systematic review of scientific-research articles (1390-1395)”. National Studies Quarterly, 20(78): 3-24. (In Persian).
- Akbari, H. & Azizi, J., (2016). “National identity and factors affecting it among secondary school students”. Social Welfare, 7 (27): 277-300 (In Persian). 
- Alizadeh Aghdam, M. B.; Kohi, K.; Abbaszadeh, M. & Mubarak Bakshaish, M., (2010). “Tendency to national identity and factors affecting it”.Bahman and Esfand cultural engineering magazine, 61 & 62 (‎14): 59-72.
- Rostgar, Y. & Rabbani, A., (2012). “An analysis of the state of national identity and its six dimensions among the citizens of Isfahan city”. Applied Sociology, 24(2): 1-20. (In Persian).
- Bavand, D., (2017). “Overseas challenges and Iranian identity throughout history”. Political and Economic Information Monthly, 12 (129 and 130). (In Persian).
- Bidel, P. & Mahmoudzadeh, A. A., (2012). “Investigation of the level of social belonging of people to Iranian society and its relationship with social trust and individualism, a case study of Mashhad”. Cultural Research Quarterly, 5 (2): 63-31. (In Persian).
- Bostani, L., (2008). “Measuring the level of national loyalty of Tehran students and the factors affecting it”. supervisor Mustafa Ejtihadi, Master's thesis, Faculty of Literature and Humanities, Shahid Beheshti University(In Persian).
- Chakhritian, M. & Abdullahi, M., (1390). “Factors affecting social commitment among Isfahan high school students”. Iranian Social Development Studies, 3(4): 65-75. (In Persian).
- Chalabi, M., (1375). Sociology of order: description and theoretical analysis of social order. Tehran: Ney Publishing. (In Persian).
- Doran, B.; Abdur Rahmani, R. & Sterki, A., (2012). “Citizenship, local identity and sense of social security - the role of citizens' neighborhood identity in increasing the sense of social security”. Scientific-specialized monthly of police knowledge of the Capital Police,6 (4: 19). (In Persian).
- Durkheim, E., (1373). Rules of Sociological Method. Translated by: Ali Mohammad Kardan, 5th edition, Tehran: University of Tehran Publishing and Printing Institute. (In Persian).
- Durkheim, E., (2008). On the Division of Social Work. Translated by: Bagher Parham, Tehran: Publishing Center, first edition, second edition. (In Persian).
- Falks, K., (1381). Citizen. Translated by: Mohammad Taghi Delfrooz, Tehran: Kavir, first edition (In Persian).
- Fatemi Nia, S. & Heydari, S., (2008). “Factors related to citizenship obligations”. Social Welfare, 10 (38): 41-64. (In Persian).
- Ghiathund, A., (2017). Advanced Analysis of Structural Equation Modeling Using Smart PLST. Tehran: Allameh Tabatabai University Publications (In Persian).
- Gulshan Mahmoudi Fomeni, M. R. & Eskandari, S., (1391). “The effect of social capital on the national identity of young people in Arsanjan city”. Journal of Behavioral Sciences, 12 (16): 75-90. (In Persian).
- Hamilton, M., (1381). Sociology of Religion. Translated by: Mohsen Talasi, Tehran: Tebian Cultural and Publishing Institute. (In Persian).
- Hashemi, S. T. & Rezaei, A. A., (2014). “Measuring the feeling of national loyalty among students (case study: Islamic Azad students of Tehran province). Intercultural Studies Quarterly, 10 (25): 25-9. (In Persian).
- Hatifnia, F., (2007). “Examining National and Religious Identity and Its Dimensions”. Sobh Independent Newspaper of Iran, Edition No. 3036(In Persian).
- Hekhritian, M.; Ghanzafari, A. & Teke Akbarabadi, P., (1390). “National identity and some factors affecting it among secondary school students in Isfahan”. Applied Sociology, 22(1): 71-82. (In Persian).
- Hirschman, A., (1382). Departure, protest and loyalty. first edition, Mohammad Maljo, Tehran: Shiraz. (In Persian).
- Hosseini-Nisar, M. & Ghasemi, A., (1391). “Investigation of the feeling of security and factors affecting it in the country”. 14th Urban Planning and Management Conference (In Persian).
- Iman, M. T.; Moradi, G. & Moradi, G., (1388). “Examining the relationship between social satisfaction and national identity with”. Applied Sociology, 20(2): 155-174. (In Persian). (In Persian).
- Kabiri, A., (1389). “Review of the historical developments of national identity in Iran”. Hoyt Research Paper 3, Strategic Research Institute of Expediency Analysis Forum: 173 (In Persian).
- Kozer, L., (2004). The Life and Thought of Sociological Greats. Translated by: Mohsen Salasi, 11th edition, Tehran: Scientific Publications (In Persian).
- Kubrin, Ch. E. & Weitzer, R., (2003). “New Dirertions in Social Disorganization Theory”. Journal of Research in Crime and Delinquency, 40 (4): 374 –402.
- Lawler, E. J. & Yoon, J., (1993). “Network Structure and Emotion in Exchange Relations”. American Sociological Review, 63: 871– 94.
- Messner, S. F.; Baumer, E. P. & Rosenfeld, R., (2001). “Social capital and Homicide”. Social Forces, 80 (1): 283 – 310.
- Mills, C. W., (1988). The Sociological Imagination. London: Oxford University Press
- Mobaraki, M.; Azimi, Gh. & Fateminia, S., (2012). “Analysis of socio-cultural factors affecting social commitment”. Contemporary Sociology Research (Scientific-Research), 1(2): 117-151. (In Persian).
- Moore, D., (2003). “Perception of sense of control, relative deprivation, and expectations of young jews and Palestinians in Israel”. Journal of social psychology, 143(4): 521-540.
- Navidenia, M., (2012). “An income on social security”. Strategic Studies Quarterly, 6 (1): 55-76 (In Persian).
- Petersen, D., (2002). “The potential of Social Capital Measures in the Evalution of Comprehensive Community-Based Health Initiatives”.American Journal of Evaluation, 23 (1): 55-64. 
- Rabbani, A.; Rabbani, R. & Hosni, M., (1390). “The relationship between the feeling of relative deprivation and the tendency towards national identity (case study: Isfahan University students)”. Applied Sociology, 22(2): 67-94. (In Persian).
- Rajablo, A.; Kamali, A. & Razkordani Shrahi, F., (2014). “Investigating the relationship between national identity and feeling of social security among citizens over 18 years of age in Tehran”. Iranian Journal of Sociology, 16(4): 36-59. (In Persian).
- Razavi Dinani, I.; Sharifi, H. & Ali Bakhshi, M., (2009). “Investigating factors affecting the national identity of youth; A case study of the city of Arak”. Journal of Cultural Engineering in Farvardin and Ardibehesht, 39 & 40 (‎18): 30-47. (In Persian).
- Rose, D. A. & Clear, T. R., (2002). “Incarceration, Social Capital, and Crime: Implications for social Disorganization Theory”. Criminology. Beverly Hills: 36 (3): 183 – 200.
- Rozazifar, A., (2011). “Sociological model of national identity in Iran (1) (with emphasis on the relationship between national identity and its dimensions)”. National Studies Quarterly, 2(5). (In Persian).
- Sablonnière. Roxane de la, Francine Tougas and Monique Lortie-Lussier, (2009). Dramatic Social Change in Russia and Mongolia: Connecting Relative Deprivation to Social Identity, sage.
- Serajzadeh, S. H. & Poyafar, M., (2008). “Religion and social order: investigating the relationship between religiosity and the feeling of anomie and perversity among a sample of students”. Journal of the Faculty of Literature and Human Sciences (Khwarazmi University), 16 (63): 71-105 (In Persian).
- Talebi, A. T.; Heydari, S. & Fateminia, S., (2008). “Factors affecting political trust: a survey among students of Sharif University of Technology”.Journal of Political Science, 12 (In Persian).
- Vathouqi, M. & Mohagheq Montazeri, M., (2010). “Study and investigation of social factors affecting the sense of citizenship (case study of 3rd and 17th district of Tehran municipality)”. Bahar Journal of Sociological Research, 5 (1: ‎26): 75-100. (In Persian).
پژوهش های جامعه شناسی معاصر (علمی - پژوهشی)
دوره 12، شماره 22
شهریور 1402
صفحه 97-132

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار