عوامل مؤثر بر بیکاری دانش‌آموختگان دانشگاه‌های آزاد اسلامی غرب استان مازندران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی، گروه علوم اجتماعی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران.

2 استادیار، گروه علوم اجتماعی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران

3 دانشیار، گروه علوم اجتماعی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران.

چکیده

بیکاری یکی از مشکلات بزرگ اقتصادی-اجتماعی است که می‌تواند پیامدهای اقتصادی و اجتماعی جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد و ازجمله دلایل اصلی بروز مشکلات اقتصادی-اجتماعی است. در این‌میان بیکاری قشر جوان و به‌خصوص فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها به‌دلیل هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی که برای آموزش آن‌ها انجام شده است، اهمیتی مضاعف دارد. در این پژوهش عوامل مؤثر بر بیکاری دانش‌آموختگان دانشگاه‌های آزاد اسلامی غرب استان مازندران مورد بررسی قرار گرفته است. بدین‌منظور از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه محقق ساخته برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شده است. جامعۀ آماری تحقیق را کلیۀ فارغ‌التحصیلان دانشگاهی رشته‌های علوم انسانی دانشگاه‌های غرب استان مازندران تشکیل می‌دهند که 352 نفر از آن‌ها به‌روش نمونه‌گیری خوشه‌ای در این مطالعه شرکت کردند. نتایج تحقیق نشان‌داد بیکاری در زنان، افراد مجرد، افراد دارای تحصیلات پایین‌تر و در سنین پایین‌تر به‌میزان بیشتری مشاهده شده است. علاوه‌بر این نتایج حاکی از تأثیر مستقیم و معنادار عوامل اجتماعی (افزایش جمعیت، نابرابری اجتماعی و گسترش شهرنشینی) و عوامل اقتصادی (بالا بودن نرخ تورم، ناتوانی فارغ‌التحصیلان در سرمایه‌گذاری، عدم مهارت آموزی و پایین بودن سطح تقاضای فارغ‌التحصیلان) بر بیکاری فارغ‌التحصیلان بوده است؛ لذا برای کنترل بیکاری فارغ‌التحصیلان لازم است طرح جامعی با همکاری وزارت علوم تدوین و با همکاری دستگاه‌های مختلف اجرایی گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Factors Affecting the Unemployment of Graduates Western Islamic Azad Universities of Mazandaran Province

نویسندگان [English]

  • Flora Rad-Akbari 1
  • Manouchehr Pahlavan 2
  • Aliaskhar Abassi Esfajir 3
1 PhD Student in Sociology, Department of Social Sciences, Babol Branch, Islamic Azad University, Babol, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Social Sciences, Babol Branch, Islamic Azad University, Babol, Iran
3 Associate Professor, Department of Social Sciences, Babol Branch, Islamic Azad University, Babol, Iran.
چکیده [English]

Unemployment is one of the major socio-economic problems that can have irreparable economic and social consequences and is one of the main reasons for economic and social problems. Meanwhile, the unemployment of young people and especially university graduates is of double importance due to the economic and social costs that have been incurred for their education. In this article, the factors affecting the unemployment of the graduates of Islamic Azad Universities in the west of Mazandaran province have been investigated. For this purpose, a survey method and a researcher-made questionnaire tool were used to collect information. The statistical population of the current research consists of all university graduates of humanities fields in the western universities of Mazandaran province in the years 2018-2019. 352 of them participated in this study by cluster sampling method. According to the descriptive findings, 69.3% were employed and 30.7% were unemployed. 24% of the respondents were self-employed. 19.3% of all employees were working in the government sector and 16.7% were working in the non-government sector, 30.7% were unemployed and 11.3% were studying in higher education. The results of this research showed that unemployment was observed in women, single people, people with lower education and at younger ages. In addition, the results indicate the direct and significant impact of social factors (population growth, social inequality and expansion of urbanization) and economic factors (high inflation rate, inability of graduates to invest, lack of skill training and low level of demand for graduates). It has been on the unemployment of graduates. Therefore, in order to control the unemployment of university graduates, it is necessary to develop a comprehensive plan with the cooperation of the Ministry of Science and implement it with the cooperation of various institutions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Graduate Unemployment
  • Islamic Azad Universities
  • Social Factors
  • Economic Factors
  • Individual Characteristics
- آشفته‌تهرانی، امیر، (1389). جامعه‌شناسی کار و پیشه. تهران: انتشارات بهمن برنا.
- آقابخشی، حبیب؛ و رشیدیان‌میبدی، مریم، (1392). «برنامه‌های کاهش بیکاری در برنامۀ سوم توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و جایگاه مددکاری اجتماعی در تأمین رفاه». فصلنامۀ پژوهش اجتماعی، 5 (20): 137-159.
- باغفلکی، افشین؛ و پرندین، شیما، (1397). «بررسی عوامل مؤثر بر بیکاری دانش‌آموختگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه». فصلنامۀ جمعیت، 24 (101 و 102): 84-59.
- بختیاری، صادق؛ و یحیی‌آبادی، ابوالفضل، (1381). «تحلیل تجربی نقش بخش‌های اقتصادی در تغییر نرخ بیکای در ایران». مجلۀ تحقیقات اقتصادی، 60: 59-78.
- تودارو، مایکل، (1366). توسعۀ اقتصادی در جهان سوم. ترجمۀ غلامعلی فرجادی، تهران: انتشارات مرکز مدارک اقتصادی-اجتماعی، سازمان برنامه و بودجه.
- رازقی‌نصرآباد، حجیه بی‌بی؛ علی‌مندگاری، ملیحه؛ میری، راضیه؛ و کارگرشورکی، محمدرضا، (1400). «فهم جامعه‌شناختی علل بیکاری جوانان شهر کرمانشاه براساس  نظریۀ زمینه‌ای». دوفصلنامۀ جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی، 8 (17): 47-82. 
- رضوانی، محمدرضا؛ منصوریان، حسین؛ محمودیان زمانه، مهرداد؛ و حیدریان‌محمدآبادی، راضیه، (1392). «تحلیل مکانی بیکاری در نواحی شهری و روستایی ایران با رویکرد تحلیل اکتشافی داده‌های مکانی». فصلنامۀ برنامه‌ریزی کالبدی فضایی، 1(3): 37-48.
- رعیت‌زاده، فرامرز، (1393). «ریشه‌یابی و شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد معضل بیکاری جوانان ایران». کنفرانس بین‌المللی اقتصاد، حسابداری، مدیریت و علوم اجتماعی.
- سلطانی، رویا؛ ابراهیمی‌صدرآبادی، مهناز؛ و کیمیاگری، علی‌محمد، (1398). «رابطۀ رگرسیونی خطی چند متغیره بین عوامل مهم تأثیر گذار بر نرخ بیکاری». مدیریت فردا، 18: 148-139.
- شامحمدی‌باغچه، مریم، (1395). «بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر بیکاری فارغ‌التحصیلان». پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد دانشگاه البرز.
- شاه‌آبادی، ابوالفضل؛ امیری، بهزاد؛ و گنجی، مهسا، (1395). «تأثیر نهادها بر نرخ بیکاری». فصلنامۀ پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 24 (79): 188-165. 
- عباسی‌شوازی، محمدجلال؛ و همکاران، (1396). تحولات و وضعیت جمعیت در جمهوری اسلامی ایران. تهران: مؤسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور.
- عیسی‌زاده، سعید؛ نایینی، هادی؛ و قلی‌پور، اعظم، (1400). «بررسی عوامل مؤثر بر طول مدت بیکاری کارجویان در ایران». فصلنامۀ پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 29 (97): 7-28. 
- فیض‌پور، محمدعلی، (1389). «دورۀ بیکاری و عوامل مؤثر بر آن شواهدی از بیکاران جویای کار استان یزد طی برنامۀ سوم توسعه». فصلنامۀ رفاه اجتماعی، 10 (39): 327-356.
- فیض‌پور، محمدعلی، (1386). «ترکیب جنـسیتی و رشـد اشـتغال بنگـاهی تعاونی». مطالعات زنان، 5 (2): 54-33.
- محمدی‌فر، یوسف؛ الماسی‌فرد، محمدرسول، (1399). «تبیین پیشران‌های اجتماعی و اقتصادی تعمیق پدیدۀ بیکاری در کرمانشاه». دوفصلنامۀ پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر. ۹ (۱۶): 117-141.
- محمدی، علی؛ خلیلی، فرید ؛ کرمی، فرشاد؛ و ایاسه، علی، (1397). «بیکاری در استان کرمانشاه: با تأکید بر زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر آن». همایش ملی توسعۀ پایدار استان کرمانشاه. 
- مرکز آمار ایران، (1399). نتایج آمارگیری از نیروی کار. تهران: مرکز آمار ایران.
- مطیری، یزدان، (1393). «بررسی عوامل مؤثر بر بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی». پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد دانشگاه پیام‌نور غرب تهران.
- مؤسسه کار و تأمین اجتماعی،‌ (1372). فرهنگ اصطلاحات کار و تأمین اجتماعی. تهران: موسسه کار و تأمین اجتماعی.
- مهاجرانی، علی‌اصغر؛ و صنعت‌خواه، علیرضا، (1390). «بررسی عوامل اقتصادی-اجتماعی مؤثر بر روند بیکاری در ایران». علوم اجتماعی شوشتر، 5 (15): 164-129.
- نیلی، مسعود، (1386). مبانی اقتصاد. تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی شریف .
- Abbasi Shawazi, M. et al., (2016). Developments and Population Status in the Islamic Republic of Iran. Tehran: Comprehensive Management and Studies Institute and specialization of the country’s population. 
- Ashfete Tehrani, A., (2019). Sociology of Karupisheh.Tehran: Bahman Barna Publications.
- Aghabakhshi, H. & Varshidian Meybodi, M., (2012). “Unemployment reduction programs in the third program of economic, social and cultural development and the role of social work in providing welfare”. Social Research Quarterly, 5(20): 159-137.
- Aurangzeb, D. & Asif, K., (2013). “Factors Effecting Unemployment: A Cross Country Analysis”. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3 (1).
- Baghfelaki, A. & Parandin, Sh., (2019). “Investigation of factors affecting the unemployment of graduates of Islamic Azad University, Kermanshah branch”. Jamiat Quarterly, 34 (101 & 102): 59-84.
- Bakhtiari, S. & Yahya Abadi, A., (2008). “Empirical analysis of the role of economic sectors in the change of unemployment rate in Iran”. Journal of Economic Research, 60: 59-78.
- Danacica, D. E. & Doru, C., (2014). “Unemployment Duration in Rural Romania”. Procedia Economics and Finance, 15: 1173 – 1184.
- Emeh, I. E-J.; Nwanguma, E. O. & Abaroh, J. J., (2012). “Engaging Youth Unemployment in Nigeria with Youth Development and Empowerment Programmes, the Lagos State in Focus”. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 4(5): 1125-141.
- Faizpour, M. A., (2009). “The period of unemployment and the factors affecting it, evidence from the unemployed Yazd province’s job seeker during the third development program”. Social Welfare Quarterly, 10 (39): 327-356. 
- Faizpour, M. A., (2008). “Gender composition and the growth of cooperative enterprise employment”. Women’s Studies, 5 (2): 54-33.
- Gallegati, M.; Gallegati, M.; Ramsey, J. B. & Semmler, W., (2015). Productivity and Unemployment Scale-by-Scale Relationship. Available at: www.google.com
- Kherfi S., (2015). “Determinants of Unemployment Duration”. Economic Research Forum, Working Papers 909.
- Institute of Labor and Social Security, (1372). Glossary of social security terms. Tehran; Institute of Labor and Social Security. 
- Iran Statistics Center, (2019). The results of labor force statistics. Tehran: Iran Statistics Center. 
- Iszadeh, S.; Naini, H. & Vaqalipour, A., (1400). “Examining the factors affecting the length of unemployment of job seekers in Iran”. Economic Research and Policy Quarterly, 29(97): 7-28.
- Mohajerani, A. A. & Sanat Khah, A. R., (2019). “Investigating economic and social factors affecting the unemployment trend in Iran”. Shushtar Social Sciences, 5(15); 129-164.
- Mohammadi Far, Y. & Almasi Fard, M. R. (2019). “Explanation of the social and economic precursors of deepening the unemployment phenomenon in Kermanshah”. Two quarterly journals of contemporary sociological research, 9(16): 117-141.
- Mohammadi, A.; Khalili, F.; Kerami, F. & Vayase, A., (2017). Unemployment in Kermanshah province; focusing on the economic and social aspects of driving it. National conference of sustainable development of Kermanshah province.
- Motiiri, Y., (2013). “Examining the factors affecting the unemployment of university graduates”. Master’s thesis of Payam Noor University, West Tehran.
- Nili, M., (2008). Fundamentals of Economics. Tehran: Sharif University of Technology Publications.
- Raitzadeh, F., (2013). Finding the roots and identifying the effective factors in creating the problem of youth unemployment in Iran. International Conference on Economics, Accounting, Management and Social Sciences. 
- Razghi Nasrabad, H B.; Ali Mandgari, M.; Miri, R. & Vagargarshorki, M. R., (1400) “Sociological understanding of the causes of youth unemployment in Kermanshah city based on contextual theory”. In: Sociology Quarterly of Social Institutions, 8(17):47-82.
- Rezvani, M. R.; Mansourian, H.; Mahmoudian Zamaneh, M. & Vahidian Mohammad Abadi, R., (2012). “Spatial analysis of unemployment in urban and rural areas of Iran with the approach of exploratory analysis of spatial data”. Spatial Physical Planning Quarterly, 1(3): 37-48.
- Shahabadi, A.; Amiri, B. & Veganji, M., (2015). “The effect of institutions on the unemployment rate”. Economic Policy Research Quarterly, 24(79): 188-165.
- Shamhammadi Bagcheh, M. (2015). “Investigating the economic and social factors affecting the unemployment of graduates”. Master’s thesis of Alborz University. 
- Soltani, R.; Ebrahimi Sadrabadi, M. & Vakimiagri, A. M., (2018). “The multivariate linear regression relationship between the important influencing factors on the unemployment rate”. Farda Management, 18: 148-139. 
- Todaro, M., (1366). Economic development in the third world. Translated by Gholam Ali Farjadi, Tehran: Publications of the Center for Economic and Social Evidence, Program and Budget Organization.