نقش نظام ارزشی در مصرف فرهنگی در شهر کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

2 دانشیار گروه جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

3 کارشناسی‌ارشد جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش نوع نظام ارزشی افراد در مصرف کالاهای فرهنگی، در شهر کرمانشاه و در سال 1398 بوده است. روش انجام پژوهش، پیمایشی و روش گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه‌ بوده است. جامعۀ آماری این پژوهش، افراد 20 سال و بیشتر شهر کرمانشاه بوده است. حجم نمونۀ 350 نفر که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای انتخاب شده‌اند. یافته‌ها نشان داده است که میزان مصرف فرهنگی در شهر کرمانشاه متوسط بوده است و پاسخ‌گویان مجرد، تحصیل‌کرده و ساکن در محلات متوسط مصرف فرهنگی بیشتری داشته‌اند. میانگین نمرۀ نظام ارزشی اقتصادی و اجتماعی پاسخ‌گویان بیش از میانگین نمرۀ نظام ارزشی سیاسی و مذهبی آنان بوده است. میانگین نمرۀ نظام ارزشی اقتصادی و مصرف فرهنگی در زنان، افراد مجرد، محلات سطح متوسط و سنین پایین‌تر، بیشتر بوده و در محلات پایین شهر، افراد متأهل و سنین بالاتر، ارزش‌های اجتماعی بیشتر و مصرف فرهنگی کمتر بوده است. میزان مصرف فرهنگی افراد دارای نمرۀ نظام ارزشی سیاسی و اقتصادی بالاتر، بیشتر بوده است. اما میزان مصرف فرهنگی در افرادی که نمرۀ نظام ارزشی اجتماعی و مذهبی آنان بیشتر بوده، کمتر بوده است. از بین متغیرهای زمینه‌ای‌، تحصیلات مهم‌ترین عامل مؤثر بر نوع نظام ارزشی و در نتیجه بر نوع و میزان مصرف فرهنگی افراد بوده است. براساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که نظام ارزشی افراد در میزان مصرف فرهنگی آنان نقش دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Role of Value System in Cultural Consumption in Kermanshah

نویسندگان [English]

  • Vakil Ahmadi 1
  • Jalil Karimi 2
  • Pari Shokri Kakavandi 3
1 Assistant Professor, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran
2 Associate Professor, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran
3 M.A. in Sociology, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the role of the value system of individuals in the consumption of cultural goods in Kermanshah during 2020. The research method was of the survey type and data collection was based on a questionnaire. The statistical population of this study included people aged 20 years and older in Kermanshah. The sample size is 350 people who have been selected by multi-stage cluster sampling method. Findings have shown that the amount of cultural consumption in Kermanshah has been moderate and the respondents single, educated and living in moderate neigh-borhoods have more cultural consumption. The average score of the economic and so-cial value system of the respondents was higher than the average score of their political and religious value system. The average score of economic value system and cultural consumption was higher among women, single people, middle-class neighborhoods and younger ages, and in lower neighborhoods, married people and older people, higher so-cial values and lower cultural consumption. The level of cultural consumption of people with higher political and economic value system scores was higher. But the rate of cul-tural consumption was lower among people whose social and religious value system scores were higher. Among the contextual variables, education was the most important factor affecting the type of value system and consequently the type and amount of cul-tural consumption of individuals. Based on the research findings, it can be concluded that the value system of individuals has a role in their cultural consumption. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kermanshah
  • Cultural Consumption
  • Social Value System
  • Economic Value System
  • Po-litical Value System
  • Religious Value System

مراجع

- آزاد ارمکی، تقی، (1376). نظریه‌های جامعه‌شناسی. تهران: انتشارات سروش.
- استوری، جان، (1386). مطالعات فرهنگی درباره فرهنگ عامه. ترجمه: حسین پاینده. تهران: نشر آگه.
- آلپورت، گوردون، (1352). رشد شخصیت. ترجمۀ فاطمه افتخاری، تهران: امیرکبیر.
- الیاسی، مجید؛ پرده‌دار، فاطمه؛ ترشیزی، سوده؛ خوش‌فر، غلامرضا؛ و دنکو، مجید، (1390). «بررسی عوامل مؤثر بر مصرف کالاهای فرهنگی در بین جوانان». جامعه‌پژوهی فرهنگی، شمارۀ 2، صص: 76-55.
- باکاک، رابرت، (1393). مصرف. ترجمۀ خسرو صبری، تهران: نشر شیرازه.
- بوردیو، پی‌یر، (1390). تمایز: نقد اجتماعی، قضاوت‌های ذوقی. ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: ثالث.
- پورجبلی، ربابه؛ و خلیلی، عباس، (1389). «بررسی نقش پایگاه اقتصادی-اجتماعی در مصرف کالاهای فرهنگی (شهر زنجان)». فصلنامۀ علمی و پژوهشی علوم اجتماعی، سال 7، شمارۀ 28، صص: 23-1
- حاجی‌زاده، رویا؛ و رضوی‌دینانی، ابتسام، (1394). «مصرف کالاهای فرهنگی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعۀ موردی: جوانان 18 الی 29 سالۀ شهرستان خوی)». مطالعات جامعه‌شناسی، شمارۀ 8 (29)، صص: 93-112.
- حبیب‌پور گتابی، کرم، (1394). «انگاره‌های مصرف فرهنگی در بین زنان استان قم». فصلنامۀ مطالعات راهبردی زنان، شمارۀ 18(69 )، صص: 7-40.
- دارابی، علی؛ و مختارپور، مهدی، (1395). «بررسی رابطۀ علّی توسعۀ فرهنگی و عوامل اجتماعی مؤثر بر مصرف کالاهای فرهنگی درمیان جوانان (مطالعۀ موردی: شهر تهران)». مطالعات توسعۀ اجتماعی ایران، شمارۀ 8(3)، صص: 87-102.
- رضائیان، عالیه؛ و ادریسی، افسانه، (1397). «تأثیر شبکه‎های اجتماعی و اعتماد اجتماعی بر مصرف فرهنگی نسل چهارم (دهۀ هشتادی‎ها) با تأکید بر تلگرام، اینستاگرام و توییتر». جامعه‌پژوهی فرهنگی، شمارۀ 9(2)، صص: 53-76.
- ریتزر، جورج، (1381). نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
- زارع‌شاه‌آبادی، اکبر؛ و طاهر، مریم، (1392). «مطالعه بین نسلی الگوی مصرف کالاهای فرهنگی در بین دختران و مادران شهر یزد». مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان)، شمارۀ 16(61)، صص: 189-231. 
- زارع، بیژن؛ و مالکی‌عذاری، علیرضا، (1394). «مطالعه رابطه نظام ارزشی و نحوه گذران اوقات فراغت جوانان در شهرستان دشت آزادگان». مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دورۀ 11، شمارۀ 39، صص: 143-171.
- زندی، مژگان؛ و کاظمی پور، شهلا، (1396). «بررسی تأثیر عوامل جمعیت‌شناختی و اجتماعی اقتصادی 29 سالۀ تهران - در مصرف کالاهای فرهنگی جوانان 15 (مطالعۀ موردی: فرهنگ سراهای بهمن و اشراق)». جامعه‌پژوهی فرهنگی، شمارۀ 8(2)، صص: 71-87.
- سیف‌الهی، سیف الله؛ و ارشدی، جمال، (1394). «مطالعه و بررسی روند دگرگونی مصرف کالاهای فرهنگی و علل و عوامل اجتماعی اثرگذار بر آن در بین گروه قومی کُرد در چند دهۀ اخیر در استان کردستان (مطالعۀ موردی: خانواده های ساکن در شهر سنندج طی دو نسل 1392)». مطالعات توسعۀ اجتماعی ایران، شمارۀ 7(4)، صص: 137-154.
- شهریاری‌پور، رضا؛ امین‌بیدختی، علی‌اکبر؛ محمدی‌فر محمد، علی؛ و کیانی، کوروش، (1396). «تأثیر جو دانشگاه و نظام ارزشی بر گرایش دانشجویان به مهاجرت از کشور (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه سمنان)». فصلنامۀ مسائل اجتماعی ایران، شمارۀ ۸ (۲)، صص: ۹۹-۱۲۰.
- صادقی‌پور رودسری، محیا؛ علی‌محمدی، پریسا؛ و معظمی، منوچهر، (1399). «ارزیابی عوامل کالبدی مؤثر بر الگوهای مصرف فرهنگی در مراکز خرید، مورد مطالعاتی: مراکز خرید پالادیوم، کوروش و تیراژه شهر تهران». معماری و شهرسازی آرمان‌شهر،  شمارۀ 13(30)، صص: 151-166.
- عبدی، مجتبی، (1388). «بررسی رابطه مصرف کالاهای فرهنگی و میزان دینداری دانشجویان». پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه مازندران.
- عریضی‌سامانی، سید حمید رضا؛ و صلاحیان، افشین، (1392). «بررسی رابطۀ بین نظام ارزشی دانش‌آموزان و ملاک‌های انتخاب رشته داوطلبان ورود به دانشگاه در شهر اصفهان». فصلنامۀ نوآوری‌های آموزشی، شمارۀ 12(45)، صص: 125-148.
- فاضلی، محمد، (1382). مصرف و سبک زندگی. تهران: نشر صبح صادق.
- فاضلی، محمد، (1384). «جامعه‌شناسی مصرف موسیقی». مجله مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شمارۀ 4، صص: 53-28.
- فاضلیان دهکردی، مهری؛ و محمدی، اصغر، (1395). «تأثیر سواد رسانه‌ای در بُعد پردازش و تحلیل پیام‌های رسانه‌ها بر مصرف کالاهای فرهنگی (مورد مطالعه در زنان 15-39 شهر شهرکرد)». فصلنامۀ زن و جامعه، شمارۀ 7(4)، صص: 51-90. 
- قاسمی، وحید؛ و صمیم، رضا، (1387). «مطالعه‌ای پیرامون رابطۀ قشربندی اجتماعی و مصرف فرهنگی با استفاده از داده‌هایی در زمینه مصرف موسیقایی در شهر تهران». مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، شمارۀ 9(1)، صص: 80-101.
- کاظمی، ملیحه سادات؛ نوری، ابوالقاسم؛ و عریضی، حمید رضا، (1388). «رابطه بین متعلقات مهم نظام ارزشی و نگرش‌های خرید کردن دانشجویان دانشگاه اصفهان». فصلنامۀ روان‌شناسی کاربردی، شمارۀ 3(2)، صص: 65-48.
- کاظمیان، مهرداد؛ ابراهیمی، قربانعلی؛ و همتی، زهرا، (1393). «مصرف فرهنگی و عوامل مرتبط با آن». جامعه‌پژوهی فرهنگی، شمارۀ 2، صص: 153-133.
- کبیری، افشار؛ سلطانی‌بهرام، سعید، (1399). «تحلیل جامعه‌شناختی سبک مصرفی شهروندان شهر ارومیه». پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، شمارۀ 9(17)، صص: 211-241.
- کریمی، جلیل؛ و واعظ‌زاده، ساجده، (1399). «زندگی در چارک چهارم؛ مطالعۀ سبک زندگی محلات محروم شهر کرمانشاه». فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی ایران، شمارۀ 52، صص: 51-83.
- کریمی، جلیل؛ احمدی، وکیل؛ و قلی‌پور، سیاوش، (1399). «تحلیلی جامعه‌شناختی از سرمایۀ اجتماعی در شهر کرمانشاه». پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، شمارۀ 9(16)، صص: 61-91.
- مرادی، فهیمه؛ و براتلو، فاطمه، (1393). «بررسی رابطۀ شکاف نسلی با میل به مصرف کالاهای فرهنگی میان نسل جوان با نسل بزرگسال». مدیریت فرهنگی، شمارۀ 8(26)، صص: 81-94. 
- ملکی، امیر؛ و رفیعی، ملاکه، (1391). «دسترسی افتراقی به سرمایه و توزیع نابرابر سلیقه‌های هنری (تحلیل کمی رابطۀ بین سرمایه با مصرف فرهنگی، هنری جوانان تهرانی)». فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شمارۀ 8(29)، صص: 71-90. 
- نهاوندی، مریم؛ و لطفی‌خاچکی، بهنام، (1392). «تأثیر گروه شغلی افراد بر نوع و میزان مصرف فرهنگی آنان». فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شمارۀ 9(31)، صص: 133-156.
- نیازی، محسن؛ و شفائی‌مقدم، الهام، (1394). «تبیین رابطۀ میزان نوگرایی و مصرف کالاهای فرهنگی مطالعۀ موردی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطۀ شهرستان کاشان در سال تحصیلی 1392- 1391». پژوهش‌نامۀ زنان، شمارۀ 6(12)، صص: 171-188.
- Bukodi, E., (2007). “Social stratification and cultural consumption in Hungary: Book readership”. Poetics, No. 35, Pp: 112–131.
- Chan, T. W. & John, H. G., (2007). “Social Stratification and Cultural Consumption: Music in England”. European Sociological Review, Pp: 23(1), 1-19.
- Laughey, D., (2007). Key themems in media theory. Mcgraw Hill publications.
- Torech, F., (2007). “Social status and cultural consumption: the case of reading in exile”. Poetics, No. 35, Pp: 70-92.
پژوهش های جامعه شناسی معاصر (علمی - پژوهشی)
دوره 10، شماره 19
اسفند 1400
صفحه 201-226

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار