تجارب زیسته دانشجویان از کاربست شبکه‌های اجتماعی مجازی در نگاهداشت فایده‌مندی: مطالعه کاربران فضای مجازی در دانشگاه رازی کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تبیین تجارب زیسته دانشجویان از کاربست شبکه­های اجتماعی مجازی در نگاهداشت فایده­مندی انجام گرفت. روش پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی بود. جامعه­ی آماری پژوهش دانشجویان کاربر شبکه­های اجتماعی مجازی در دانشگاه رازی کرمانشاه بودند. برای تعیین حجم نمونه به جهت مدنظر بودن کفایت داده­ها از نمونه­گیری تا مرحله اشباع و روش نمونه­گیری هدفمند استفاده شد. در نهایت حجم نمونه با در نظر گرفتن اشباع نظری به 21 نفر رسید. جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد و با کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. یافته­ها 98 گزاره مفهومی اولیه با 12 مقوله فرعی و 2 گزاره مقوله­ای اصلی را نشان داد و روابط بین آن­ها در قالب الگوی ساختاری ارائه شد. نتایج نشان داد دانشجویان در تعامل با شبکه­های اجتماعی مجازی تجارب مثبت و منفی زیادی را کسب کرده­اند. بررسی تجارب زیسته دانشجویان می­تواند به‌صورت شایسته­ای به بازشناسی مزایا و معایب کاربست شبکه­های اجتماعی مجازی و متعاقباً برنامه‌ریزی برای استفاده مناسب از این شبکه­ها بیانجامد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Students' experiences of using virtual social networks in terms of usefulness: studying of Cyberspace users at the University of Razi Kermanshah

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Ardalan 1
  • mohsen ahmadi 2
  • Ahmad Azizi 2
  • parvaneh mohammadi 2
1 Associate Professor, Department of Educational Sciences, Faculty of Literature and Humanities, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran
2 PhD Student in Educational Management, Faculty of Literature and Humanities, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to express of Students' experiences of using virtual social networks in terms of usefulness. The research method was qualitative of phenomenological type. The statistical population of this study was student users of virtual social networks at the University of Razi Kermanshah. To determine the sample size because of the adequacy of the data, sampling to saturation stage and purposeful sampling method was used. Finally, the sample size reached 21 by considering the saturation. The data were collected using semi-structured interviews and analyzed by open, axial and selective coding. The findings revealed 98 initial conceptual propositions with 12 sub categories and 2 propositions of the main categories and the relationships between them were presented in the form of a structural pattern. The results showed that students had a lot of positive and negative experiences in interacting with virtual social networks. A review of student’s experiences can adequately recognize the benefits and disadvantages of using virtual social networks and, consequently, planning to make good use of these networks Leads.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lived Experiences
  • Virtual Social Network
  • Students
  • Virtual Social Networks Users

مراجع

اخوتی، مریم؛ اکبرنژاد، رضا و ذوالعلی، فرزانه. (1390). فناوری وب 2 در آموزش پزشکی:استفاده از فناوری‌های وب 2 توسط دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمان، اولین کنگره کاربرد فناوری اطلاعات در سلامت، ساری.
آریانی قیزقاپان، ابراهیم؛ عباس‌پور، ریحانه؛ شهبای‌زاده، سعاد؛ کاظمی، سلیم. (1399). بررسی نقش شبکه اجتماعی مجازی در رفتارهای تسهیم دانش (مطالعه موردی: شبکه اجتماعی تلگرام در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه محقق اردبیلی)، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 17، 231-245.
آریانی، ابراهیم؛ زاهد بابلان، عادل؛ معینی‌کیا، مهدی و خالق‌خواه، علی. (1394). نقش شبکه­های اجتماعی در قابلیت‌های پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی، مجله دانشگاهی یادگیری الکترونیکی(مدیا)، دوره6، شماره 2، 26-39.
اسدی، سعید. (1390) .تحلیل شبکه‌های اجتماعی مجازی و کاربرد آن در علم‌سنجی، تهران:پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران.
اسماعیلی، امیررضا. (1394). «از دهستان وایبر تا کوچ تلگرام چه گذشت؟ نگاهی به دلایل کوچ کاربران ایرانی از وایبر به تلگرام»، ماهنامه وب، 15(166)، 68-75.
افراسیابی، محمدصادق. (1392). مطالعات شبکه‌های اجتماعی و سـبک زنـدگی جوانان، تهران: انتشارات سیمای شرق.
اکبری چرمهینی، صغرا؛ سجادی نژاد، مرضیه السادات. (1396). استفاده از شبکه‌های مجازی، نگرش به آسیب­های اجتماعی و سلامت روان در دانشجویان، فصلنامه روانشناسی معاصر، شماره 12، 209-2012.
ایزدی، نسیم؛ یعقوبی فرانی، احمد؛ عطایی، پوریا. (1399). تعیین‌کننده­های رفتار کارآفرینانه افراد عضو شبکه‌های اجتماعی مجازی کشاورزی. راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی، 6(12)، 48-58.
بخشی پریخانی، سمیه؛ حامدی نسب، صادق؛ پورشافعی، هادی. (1397). نقش شبکه‌های اجتماعی مجازی در راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و رشد توانایی آینده‌پژوهی دانشجویان،  آینده‌پژوهی مدیریت، 28(114)، 1-15.
پوراسکندری، رامین؛ فرج‌اللهی، مهران. (2019). شبکه‌های اجتماعی مجازی و تأثیر آن بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان پایه چهارم‏ ابتدایی در درس ریاضی،  فناوری آموزش و یادگیری، 2(8)، 20-40.
پورمودت، خاتون؛ کجباف، محمدباقر. (1396). بررسی اضطراب اجتماعی در دانش‎‌آموزان استفاده‌کننده از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مجازی. پژوهش‌های روانشناسی اجتماعی. 6(23)، 93-105.
جوادی‌نیا، علی‌رضا؛ عرفانیان، مرتضی؛ عابدینی محمدرضا و بیجاری، بیتا. (1391). تأثیر استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ۱۲(8)، ۵۹۸-606.
حسین‌پور، جعفر و عرب مؤمنی، علی. (1396). تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر هویت نهاد خانواده. فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه علوم اجتماعی. 8(32)، 32-60.
رضائی، روح‌اله؛ صفا، لیلا و ادیبی، منصوره. (1395). عوامل مؤثر بر قصد استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام در فعالیت‌های آموزشی در بین دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد، پژوهش‌های ارتباطی، 23(87)، 37-64.
رضایی، راضیه؛ زارعی، فاطمه، طهرانی، هادی. (1397). واکاوی به‌کارگیری شبکه‌های اجتماعی مجازی در یادگیری و آموزش از منظر استادان و دانشجویان شبکه‌های اجتماعی مجازی در آموزش. فصلنامه پژوهش پرستاری ایران، 13(1)، 1-9.
زارعی، محسن؛ زارعی زوارکی، اسماعیل؛ علی‌آبادی، خدیجه و دلاور، علی. (1398). طراحی و اعتباریابی الگوی شبکه اجتماعی مجازی مدارس ایران، فصلنامه فناوری آموزش، 13(3)، 625-638.
سراجی، فرهاد. (1390). کـاربرد ابـزارهای اینترنتی در آموزش و پژوهش، تهران: انتشارات آییژ.
سعیدی‌پور، بهمن؛ معصومی فرد، مرجان و معصومی فرد، میترا. (1392). بررسی رابطه‌ی منبع کنترل، سبک‌های یادگیری و یادگیری خود تنظیم با موفقیت تحصیلی دانشجویان دروه های آموزشی برخط، دوفصلنامه‌ی علمی-پژوهشی دانشگاه شاهد (پژوهش‌های آموزش و یادگیری)، 10(1)، 19-38.
سلیمانی‌پور، روح‌الله. (1390). شبکه‌های اجتماعی فرصت‌ها و تهدیدها، مجله ره‌آورد نور (نشریه اطلاع‌رسانی آموزش و مطالعات رایانه‌ای علوم اسلامی، 31(3)، 14-19.
صالحی، مصطفی؛ عبدالهیان حمید و اسحاق‌پور، علیرضا. (1396). هوموفیلی در شبکه­های اجتماعی مجازی (مطالعه موردی: شبکه اجتماعی مجازی دانشگاه تحصیلات تکمیلی زنجان)، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، 2(6)، 95-120.
ضیایی‌پرور، حمید و عقیلی، سید وحید. (1389) بررسی نفوذ شبکه‌های اجتماعی مجازی درمیان کاربران ایرانی، فصلنامه رسانه. 20(4)، 23-42.
معینی‌کیا، مهدی؛ زاهد بابلان، عادل؛ آریانی، ابراهیم و خالق‌خواه، علی. (1394). بررسی اهداف و انگیزه‌های دانشجویان از کاربست شبکه‌های اجتماعی مجازی، مجله رسانه، 101(26)، 105-130.
نقدی، اسداله؛ رویین تن، محبوبه و زارعی، آمنه. (1398). کندوکاو پنداره‌های ذهنی دانشجویان ساکن در سراهای دانشجویی، از زندگی در سرا: مورد مطالعه دانشجویان دختر سرای فرزانگان دانشگاه بوعلی سینا. پژوهش های جامعه شناسی معاصر (علمی - پژوهشی)، 8(14)، 53-73.
Bicen, H. (2015). Determination of university students’ reasons of using social networking sites in their daily life. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 190, 519-522.
Boyd, D.f (2008). Why youth (heart) social network sites: The role of networked publics in teenage social life. YOUTH, IDENTITY, AND DIGITAL MEDIA, David Buckingham, ed., The John D. and Catherine T. MacArthur Foundation Series on Digital Media and Learning, The MIT Press, Cambridge, MA, 2007-16.
Boyd, D. M., Ellison, N. B. (2007). Social network sites: Definition, history, and scholarship. Journal of computer-mediated communication, 13(1), 210-230.
Brophy, P. (2006). The International Handbook of Virtual Learning Environments. The e-Library and Learning: PP13-21.
Brubaker, E. (2013). The relationship between Facebook™ activity and academic performance among African American students.
Burak, L. J. (2012). Multitasking in the university classroom. International Journal for the scholarship of teaching and learning, 12, 11-25.
Burke, M., Kraut, R., Marlow, C. (2011, May). Social capital on Facebook: Differentiating uses and users. In Proceedings of the SIGCHI conference on human factors in computing systems (pp. 571-580).
Dawley, L. (2007). The tools for successful online teaching. Information Science Pub.
Ellison, N. B., Lampe, C., Steinfield, C. (2009). Feature social network sites and society: current trends and future possibilities. Interactions, 16(1), 6-9.
Gikas, J., Grant, M. M. (2013). Mobile computing devices in higher education: Student perspectives on learning with cellphones, smartphones & social media. The Internet and Higher Education, 19, 18-26.
Grant, I. C. (2005). Young Peoples’ Relationship with Online Marketing Practices: an Intrusion Too Far?. Journal of Marketing Management, 21(5), 607-623.
Grant, I., O’Donohoe, S. (2007). Why Young Consumers are not Open to Mobile Marketing Communications. International Journal of Advertising, 26(2), 223-246.
Greenhow, C., Robelia, B. (2009). Old communication, new literacies: Social network sites as social learning resources. Journal of Computer-Mediated Communication, 14(4), 1130-1161.
Gremu, C., Halse, M. (2012). The educational value of integrating a social networking platform and a learning management system. South Africa: Rhodes University.
Hamilton, A. (2003). Best of the War Blogs. Time,161: P 91.
Hampton, K., Wellman, B. (2003). Neighboring in Netville: How the Internet supports community and social capital in a wired suburb. City & Community, 2(4), 277-311.
Hanson, T. L., Drumheller, K., Mallard, J., McKee, C., & Schlegel, P. (2010). Cell phones, text messaging, and Facebook: Competing time demands of today's college students. College teaching, 59(1), 23-30.
Heiberger, G., Harper, R. (2008). Have you Facebooked Astin lately? Using technology to increase student involvement. New directions for student services, 2008(124), 19-35.
Imhof, M., Vollmeyer, R., Beierlein, C. (2007). Computer use and the gender gap: The issue of access, use, motivation, and performance. Computers in human behavior, 23(6), 2823-2837.
Işık, F. (2013). Comparison of the use of social network in education between North and South Cyprus. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 103, 210-219.
Jacobsen, W. C., Forste, R. (2011). The wired generation: Academic and social outcomes of electronic media use among university students. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 14(5), 275-280.
Java, A., Song, X., Finin, T., Tseng, B. (2007, August). Why we twitter: understanding microblogging usage and communities. In Proceedings of the 9th WebKDD and 1st SNA-KDD 2007 workshop on Web mining and social network analysis (pp. 56-65).
Jones, S., Johnson-Yale, C., Millermaier, S., Pérez, F. S. (2008). Academic work, the Internet and US college students. The Internet and Higher Education, 11(3-4), 165-177.
Junco, R., Cole‐Avent, G. A. (2008). An introduction to technologies commonly used by college students. New Directions for Student Services, 2008(124), 3-17.
Junco, R., Heiberger, G., Loken, E. (2011). The effect of Twitter on college student engagement and grades. Journal of computer assisted learning, 27(2), 119-132.
Kirschner, P. A., Karpinski, A. C. (2010). Facebook® and academic performance. Computers in human behavior, 26(6), 1237-1245.
Lewis, K., Kaufman, J., Gonzalez, M., Wimmer, A., Christakis, N. (2008). Tastes, ties, and time: A new social network dataset using Facebook. com. Social networks, 30(4), 330-342.
McLoughlin, C., Lee, M. (2007). Social software and participatory learning: Pedagogical choices with technology affordances in the Web 2.0 era. In ICT: Providing choices for learners and learning. Proceedings ascilite Singapore 2007 (pp. 664-675).
Moreno, M. A., Jelenchick, L., Koff, R., Eikoff, J., Diermyer, C., & Christakis, D. A. (2012). Internet use and multitasking among older adolescents: An experience sampling approach. Computers in Human Behavior, 28(4), 1097-1102.
O'Brien, S. J. (2011). Facebook and other Internet use and the academic performance of college students. Temple University.
Oinas-Kukkonen, H., Lyytinen, K., Yoo, Y. (2010). Social networks and information systems: ongoing and future research streams. Journal of the Association for Information Systems, 11(2), 3-15.
Park, N., Kee, K. F., Valenzuela, S. (2009). Being immersed in social networking environment: Facebook groups, uses and gratifications, and social outcomes. Cyberpsychology & behavior, 12(6), 729-733.
Parker, B. J., Plank, R. E. (2000). A Uses and GratiVcations Perspective on the Internet as a New Information Source, American Business Review, 18(2), 43-49.
Pempek, T. A., Yermolayeva, Y. A., Calvert, S. L. (2009). College students' social networking experiences on Facebook. Journal of applied developmental psychology, 30(3), 227-238.
Roblyer, M. D., McDaniel, M., Webb, M., Herman, J., Witty, J. V. (2010). Findings on Facebook in higher education: A comparison of college faculty and student uses and perceptions of social networking sites. The Internet and higher education, 13(3), 134-140.
Rozac, J., Pogacnik, M., Kos, A. (2012). Integration of Learning Management Systems with Social Networking Platforms E-learning in a Facebook supported environment. The Fourth International Conference on Mobile, Hybrid,and On-line Learning, Valencia, Spain.
Rubin, A. M. (2002). The Uses and GratiVcations Perspective of Media Effects. Media Effects (Advances in Theory and Research): PP 525- 548.
Ruggiero, T. E. (2002). Uses and Grati Vcations Theory in the 21st Century. Mass Communication and Society, 3(1), 3-37.
Seder, J. P., Oishi, S. (2009). Ethnic/racial homogeneity in college students’ Facebook friendship networks and subjective well-being. Journal of Research in Personality, 43(3), 438-443.
Stollak, M. J., Vandenberg, A., Burklund, A., Weiss, S. (2011, February). Getting social: The impact of social networking usage on grades among college students. In Proceedings from ASBBS annual conference (Vol. 18, No. 1, pp. 859-865).
Teclehaimanot, B., Hickman, T. (2011). Student-teacher interaction on Facebook: What students find appropriate. TechTrends, 55(3), 19.
Thompson, L. A., Dawson, K., Ferdig, R., Black, E. W., Boyer, J., Coutts, J., Black, N. P. (2008). The intersection of online social networking with medical professionalism. Journal of general internal medicine, 23(7), 954-957.
Walther, J. B., Parks, M. R. (2002). Cues filtered out, cues filtered in. Handbook of interpersonal communication, 3, 529-563.
Wang, J. L., Jackson, L. A., Wang, H. Z., Gaskin, J. (2015). Predicting social networking site (SNS) use: Personality, attitudes, motivation and internet self-efficacy. Personality and Individual Differences, 80, 119-124.
William, F. P. (2009). Social networking sites: How to Stay Safe Sites. Multi-State Information Sharing & Analysis Center (MS-ISAC), 6(12), 1-5.
Yedidia, M. J., Gillespie, C. C., Kachur, E., Schwartz, M. D., Ockene, J., Chepaitis, A. E., ... & Lipkin Jr, M. (2003). Effect of communications training on medical student performance. Jama, 290(9), 1157-1165.
Zaidieh, A. J. Y. (2012). The use of social networking in education: Challenges and opportunities. World of Computer Science and Information Technology Journal (WCSIT), 2(1), 18-21.
پژوهش های جامعه شناسی معاصر (علمی - پژوهشی)
دوره 9، شماره 17
اسفند 1399
صفحه 243-275

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار