بررسی تأثیر بیگانگی از کار، انزوای اجتماعی و رفتارهای انحرافی بر اخلاق کار (مورد مطالعه کارمندان دانشگاه شهید چمران اهواز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بیگانگی از کار، انزوای اجتماعی و رفتارهای انحرافی با اخلاق کار می‌باشد. ‌‌مورد مطالعه کارمندان دانشگاه شهید چمران اهواز در سال 1395 که تعداد آنها مطابق گزارش دفتر بودجه دانشگاه 762 نفر می‌باشد. ‌روش تحقیق، پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است. نمونه گیری به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب و حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران 198 نفر تعیین شد.‌‌ چارچوب نظری با استفاده از دیدگاه جامعه شناسان کلاسیک ازجمله دورکیم، وبر و مرتن طراحی شده است. ‌‌‌تعریف مرایک و مدل او از اخلاق کار به‌عنوان تعریف مفهومی و عملیاتی در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. ‌‌یافته‌های پژوهش نشان داد رفتارهای انحرافی در محیط کار، انزوای اجتماعی، بیگانگی از کار رابطه‌ی معناداری با اخلاق کار دارند. ‌‌در نتیجه عدم توجه به تقویت مبانی رفتار اخلاقی در سازمان منجر به پیامدهای منفی و هزینه‌های اقتصادی برای سازمان خواهد شد و نیز اثرات روانی و اجتماعی آن بر روی نیروی انسانی تحمیل می‌گردد. ‌‌‌

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The effect of social isolation, alienation from work and deviant behaviors on work ethic (TheStaff of Shahid Chamran University of Ahvaz)

نویسندگان [English]

  • alihoseein hosseinzadeh 1
  • seyed abdolhossein nabavi 1
  • seyedeh mona fazelipour 2
چکیده [English]

Work ethic functions like a double-edged sword which can lead to both opportunities and threats. While lack of ethics is considered a threat for organizations and the society, enhancing it would bring about novel opportunities. Work ethic can be deemed a social phenomenon and can be scientifically analyzed. Thus, our study aimed at investigating the effect of social isolation, alienation from work and deviant behaviors on work ethic. The study was carried out among the employees of Shahid Chamran University of Ahvaz in 2016 and was built on survey methodology. Questionnaire tool was utilized for the purpose of information gathering. Using stratified sampling method and by employing Kookran formula, the sample size was determined to be 198. The theoretical framework of the study was designed based on expert opinions of classical sociologists such as Durkheim, Weber and Merton. Merice’s definition of work ethic and his model were used to illustrate conceptual and functional definitions. The study’s findings revealed that the average work ethic of employees was at a desirable level. Furthermore, investigated variables such as age, level of education and work experience were found to be positively associated with work ethic. It was also concluded that deviant behaviors in the workplace, social isolation and alienation from work were significantly related to work ethic. The variance of 0. 27 belonged to work ethic, was explained based on  value of these variables. It was ultimately concluded that lack of attention to ethical behavior will not only cause negative consequences in organizations and impose economic burden on them, but inflict psychological repercussions on the work force.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • work ethic
  • alienation from work
  • social isolation
  • deviant behaviors
آرون، ریمون ‌‌‌(1363)، ‌‌‌مراحل اساسی اندیشه در جامعه‌شناسی، ترجمه باقر پرهام، تهران، سازمان انتشارات آموزش انقلاب اسلامی. ‌‌‌
اسدی، حسین؛ راد، فیروز و علیزاده اقدم، محمد (1388)، «بررسی اخلاق کار با تأکید بر عوامل سازمانی مطالعه موردی کارکنان دانشگاه‌های دولتی کلان‌شهر تبریز»، مطالعات جامعه‌شناسی، سال دوم شماره پنجم، 29-44. ‌‌‌
اسکیدمور، ویلیام (1372)، تفکر نظری در جامعه‌شناسی، ترجمه علی‌محمد حاضری و دیگران، نشر سفیر، چاپ اول. ‌‌‌
اشــلی، دیویــد و اورنشــتین ،مایکــل (1383)، ‌‌‌نظریــه جامعه‌شناسی (اصــول و مبــانی-کلاسیک)، ترجمه علی‌اکبر میر مهدی حسینی، کرمان: انتشارات دانشگاه شهید باهنر کرمان. ‌‌‌
اصغرپور، احمدرضا (1386)، درباره کتاب "تربیت اخلاقی" دورکیم، تاریخ بازیابی: 15/2/1395 از سایت www.hbakhhi.com.
الوانی، سیدمهدی (1383)، «اخلاقیات مدیریت»، فصلنامه مطالعات مدیریت به سوی نظام اخلاقیات یکپارچه در سازمان، شماره 9: 1-12.
توسلی، غلامعباس (1387)، نظریه‌های جامعه‌شناسی، تهران، انتشارات سمت، چاپ چهاردهم. ‌‌‌
توسلی، غلامعباس و نهاوندی، مریم، (1387)، «مطالعه تجربی اخلاق کار با تأکید بر جنسیت»، پژوهش زنان، دوره‌ی 6، شماره 3: 30-60. ‌‌‌
تودارو، مایکل (1346)، توسعه اقتصادی در جهان سوم، ترجمه غلامعلی فرجادی، تهران، انتشارات سازمان برنامه‌وبودجه. ‌‌‌
دلشادتهرانی، مصطفی (1379)، ارباب امانت، اخلاق اداری در نهج‌البلاغه، انتشارات دریا. ‌‌‌
دواس، دی. ‌‌‌ای (1386)، ‌‌پیمایش در تحقیقات اجتماعی، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران، نشر نی. ‌‌‌
چلبی، مسعود (1375)، جامعه­شناسی نظم، تهران: نشر نی، چاپ اول. ‌‌‌
چلبی، مسعود و امیرکافی، مهدی (1383)، «تحلیل چندسطحی انزوای اجتماعی»، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره‌ی پنجم، شماره 2: 3-31. ‌‌‌
حاجی‌زاده میمندی، مسعود ‌‌‌(1377). ‌‌جامعه‌شناسی کار. ‌‌تهران: مؤسسه کار و تأمین اجتماعی. ‌‌‌
رجب‌زاده، احمد (1376)، «ارزش‌ها و ضعف و وجدان کاری در ایران»، نامه پژوهش، شماره، 5: سال دوم، 148-170.
ساروخانی، باقر (1382)، روش­های تحقیق در علوم اجتماعی، روش­های کمی، فنون و ابزار پیشرفته پژوهش، جلد سوم، تهران، نشر دیدار.
ستوده، هدایت­الله (1372)، مقدمه‌ای بر آسیب‌شناسی اجتماعی، تهران: انتشارات آوای نور. ‌‌‌
سلیمانی، نادر و عباس­زاده، ناصر و نیازآذری، بهروز (1391)، «رابطه اخلاق کار با رضایت شغلی و استرس شغلی کارکنان در سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای شهر تهران»، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال سوم، شماره 1: 21-38. ‌‌‌
قاسمی، وحید (1384)، ‌‌«ضریب آلفای کرونباخ و ویژگی‌های آن، با تأکید بر کاربرد در پژوهش‌های اجتماعی»، مجله‌ی پژوهش علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، جلد نوزدهم، شماره دوم، 174-155.
قربانی­زاده، وجه­اله و کریمان، مریم (1389)، «عوامل درون‌سازمانی مؤثر بر اخلاق کاری کارکنان»، ‌‌‌فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین (ع)، سال 1، شماره 4: 47-65. ‌‌‌
فرانکفورد، چاوا و ناچمیاس، دیوید (1381)، ‌‌‌روش تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه فاضل لاریجانی و رضا فاضل، تهران: انتشارات صدا و سیما. ‌‌‌
کاویان اهوازی، بهنام (1384)، «بررسی اخلاق کار در بخش دولتی و خصوصی»، نشریه تدبیر، شماره 165: 45 - 48. ‌‌‌
کوزر، لوئیس الفرد (1378)، نظریه‌های بنیادی جامعه‌شناختی، ترجمه فرهنگ ارشاد، تهران: نشر نی. ‌‌‌
گیدنز، آنتونی (1373)، جامعه‌شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی. ‌‌‌
مرتن، رابرت (1385)، مشکلات اجتماعی و نظریه جامعه‌شناختی، ترجمه نوین تولایی، تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ دوم. ‌‌‌
مقیمی، سیدمحمد و رمضان، مجید (1390)، روانشناسی سازمانی، جلد اول، چاپ اول، تهران: انتشارات راه دان. ‌‌‌
معید فر، سعید (1380)، فرهنگ و اخلاق کار در ایران، کار و جامعه، شماره42.
معیدفر، سعید (1385)، «اخلاق کار به‌عنوان یک مسأله اجتماعی»، ماهنامه مهندسی فرهنگی، سال دوم، شماره 5: 14-18.
معید فر، سعید (1387)، بررسی اخلاق کار و عوامل فردی واجتماعی مؤثر برآن، مؤسسه کار و تأمین اجتماعی.
محمدخانی، مهرانگیز؛ بلالی، اسماعیل و محمدی، اکرم (1392)، «تأثیر عوامل سازمانی بر سطح اخلاق کار در میان کارکنان ادارات دولتی (مورد شهرستان خوانسار)»، نشریه جامعه‌شناسی کاربردی، شماره دوم، 164-143. ‌‌‌
گلپرور، محسن؛ نادی، محمدعلی و سیادت، سیدعلی (1388)، «جامعه‌پذیری سازمانی و آرزوهای شغلی کارکنان در محیط‌های کاری»، نشریه جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و یکم – شماره پیاپی (37)، شماره اول، 159-168. ‌‌‌
نبوی، عبدالحسین و شهریاری، مرضیه (1393)، «علل و پیامدهای تعارض کار خانواده و بررسی بیگانگی از کار به‌عنوان یکی از پیامدهای آن»، پژوهش‌های راهبردی نظم اجتماعی، سال سوم، شماره پیاپی 7، شماره اول، 45-60. ‌‌‌
واثقی، قاسم (1388)، ‌‌‌اخلاق مدیریت؛ چاپ سوم، تهران: انتشارات چاپ و نشر بین‌الملل. ‌‌‌
وبر، ماکس (1368)، مفاهیم اساسی جامعه‌شناسی، ترجمه احمد صدرایی، تهران، مرکز چاپ. ‌‌‌
هانتینگتون، ساموئل (1370)، سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، ترجمه محسن ثلاثی، نشر علم. ‌‌‌
Baker, T. L.; Hunt, TG. and Andrews, M. (2006), “Promoting EthicBehaivior And Organizational Citizenship Behaviors:The Influence Of coporate Ethical Values”. Journal Of Business Research, 59: 57-140.
Deshpande, SP; George, E. and Joseph, J. (2000), “Ethical climate and managerial success in Russian organizations”. Journal of Business Ethic, 23: 211-217.
Harbinson, N. Fredrick, H(1973), Human Resources As The Wealth Of Nation, York University Press, New York.
Linz, S. and Luke Chu,Y. W. (2013), “Work Ethic In Formerly socialstEconomives”. Journal Of Economices. Psychology, 39: 185-203.
Marta, J. K.; Singhapkdi, A. J.; Sirgg, M. J.; Koonmee, K. and Virakul, B. (2013), “Perceptions About Ethics Institutionalization And Quality Of Work Life:Thai Versus American Marketing Managers”. Journal Of Law And Psychiatry, 30: 172-283.
Meriac, J. P.; Slifka, J. S. and LaBat, L. R. (2015), “Work ethic and grit: An examination of empirical redundancy. Personality and Individual Differences”. Journal homepage: www. elsevier. com/locate/paid,86: 401-405
Miller, M. J.; Woher, D. and Hudspeth, N. (2002), “The meaning and measurement of work ethic: construction and initial validation of a multidimensional inventory”, Journal of vocational behavior, Vol 60, 451-890.
Victor, B. and Cullen, J. B. (1988), The organizational bases of ethical work climates. Administrative, Science Quarterly 33: 101- 125.