فرهنگ سیاسی دموکراتیک و طبقه متوسط جدید (مورد پژوهش: اساتید دانشگاه‌ها و دبیران مقطع متوسطه شهر همدان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جامعه‌شناسی سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

2 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

مقاله حاضر حاصل پژوهشی است درباره میزان گرایش به فرهنگ سیاسی دموکراتیک در میان اقشاری از طبقه متوسط جدید ایران با تأکید بر تأثیرات شاخصه‌های توسعه اقتصادی – اجتماعی. در این تحقیق از الگوی ترکیبی مارک تسلر و اینگلهارت برای مطالعه و شاخص یابی فرهنگ دموکراتیک استفاده شده است. روش مورد استفاده در این مطالعه پیمایش بوده است و جامعه آماری آن شامل اساتید دانشگاه های شهر همدان و دبیران مقطع متوسطه این شهر با جامعه آماری 2500 نفر با حجم نمونه 330 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. نتایج حاصله حاکی است 38 درصد از پاسخگویان دارای فرهنگ سیاسی دموکراتیک می‌باشند. 6/30 درصد از فرهنگ سیاسی نوع بی‌تفاوت برخوردارند. 2/21 درصد دارای فرهنگ سیاسی محدود بوده و 4/9 درصد از فرهنگ سیاسی عملگرا برخوردارند. متغیر گرایش به ارزش‌های فرامادی مهم‌ترین متغیر تبیین‌کننده فرهنگ دموکراتیک بوده و پس از آن تحصیلات و میزان استفاده از رسانه‌ها از جمله شاخص‌های دیگر توسعه است که در گرایش افراد به این نوع از فرهنگ سیاسی  موثر و دارای رابطه معنادار با متغیر وابسته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

democratic political culture and modern middle class ( the case : university masters and high school teachers in hamedan city )

نویسندگان [English]

  • ghadir bahmani taraz 1
  • abolfazl delavari 2
چکیده [English]

the present article is outcome of a research about tending to the democratic political culture among modern middle class in iran , emphasizing on effects of socioeconomic development index. This investigation is going to answer two main question : 1- people in what extent have tendency toward democratic culture ? 2- what is the role of socioeconomic factors and indexes in tending toward democratic political culture . in this research , in order to exploring political culture have been used of a combined model based on studies of Mark Tessler and Ronald Ingelhart . In this study servey method have been used as major research method and its statistical population consists of universities masters and high school teachers in hamedan city. 330 people have been selected from population randomly .The results are as follow :
38 percent classified as people who enjoy of democratic political culture , 30/7 percent enjoy of Indifferent type of political culture , 21/2 percent is classified in parochial type and 9/4 percent categorized in practical type of political culture . explaining results show : Tendency to the post material values is the most important variable explain tending to the democratic culture , education level play important role as well and use of media is another item of modernization index that explain extent of tendency to the democratic political culture

کلیدواژه‌ها [English]

  • political culture
  • Democracy
  • Development

مراجع

اینگلهارت، رونالد (1382)، تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمه مریم وتر، چاپ دوم، تهران: کویر.
اینگلهارت، رونالد و کریستین، ولزل (1389)، نوسازی، تغییر فرهنگی و دموکراسی، ترجمه یعقوب احمدی، تهران: نشر کویر.
بشیریه، حسین (1375)، «ایدئولوژی و فرهنگ سیاسی گروه‌های حاکم»، فصلنامه نقد و نظر، 7 و 8: 74-85
بوستانی، داریوش (1379)، «بررسی تأثیر طبقه اجتماعی بر فرهنگ سیاسی (مطالعه موردی: افراد 20 سال به بالای شهر شیراز)»، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد جامعه‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شیراز.
بیات تبریزی، رضا (1381)، «بررسی عوامل اجتماعی اقتصادی مؤثر بر فرهنگ دموکراسی دانشجویان کارشناسی جامعه‌شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی»، دانشگاه شیراز.
پاتنام، رابرت (1377)، دموکراسی و سنت‌های مدنی، ترجمه محمدتقی دلفروز، تهران: دفتر مطالعات سیاسی وزارت کشور.
چیلکوت، رونالد (1391)، نظریه سیاست مقایسه‌ای، ترجمه وحید بزرگی و علیرضا طیب، نشر رسا.
دواس. دی. ای (1384)، پیمایش در تحقیقات اجتماعی، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران: نشر نی.
ساعی، علی (1381)، تحلیل آماری در علوم اجتماعی، تهران: انتشارات کیان مهر
سرمدی، زهره و حجازی، الهه (1389) روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، تهران، انتشارات آگاه
سریع القلم، محمود (1377)، «مبانی عشیره‌ای فرهنگ سیاسی ایران، مجله اطلاعات سیاسی و اقتصادی»، 135 و 136: 86-99.
عباسی تقی دیزج، رسول و فراستخواه، مقصود (1393)، «تحلیل فازی عوامل مؤثر بر توازن بین برابری آموزش عالی و توسعه اقتصادی در سطح کلان (یک رویکرد تطبیقی – کمی)»، دو فصلنامه پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، سال سوم، شماره 5: 25-50.
کتابی، محمود؛ وحیدا، فریدون و قاسمی، وحید (1380)، گونه‌شناسی فرهنگ سیاسی دانشجویان شاغل به تحصیل در ایران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، 2(26 و 27): 108-77.
گلچین، مسعود (1378)، «فرهنگ سیاسی دموکراتیک و عوامل مرتبط با آن (یک مطالعه موردی)»، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، سال 6، شماره 61.
لیپست، سیمور مارتین (1383)، دایره المعارف دمکراسی، سرپرستان ترجمه فارسی: کامران فانی و فریبرز مجیدی، جلد دوم، چاپ دوم، تهران: کتابخانه تخصصی وزارت امور خارجه.
مصلی­نژاد، عباس (1386)، فرهنگ سیاسی در ایران، تهران: فرهنگ صبا.
هانتینگتون، ساموئل (1373)، موج سوم دموکراسی در پایان سده بیستم، ترجمه احمد شهسا، تهران: روزنه.
هانتینگتون. ساموئل (1370)، سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، ترجمه محسن ثلاثی، تهران، نشر علم.
Almond, G. and Verba, S. (1963), Civic culture: political attitudes and democracy in five nations, Princeton university press.
Diamond, L. (1994), Political culture and democracy in developing countries, USA ,Rinner publishers
Fukuyama, F. (2012), Middle class revolution, the wall street journal, online, wsj. Com.
Inglehart, R. (1988), “The renaissance of political culture”, The American political science review, vol. 82, No 4, Dec 1988.
Inglehart, R. and Christian. (2009), Political culture, mass beliefs and value change, oxford university press.
Lipset, S. M. (1959), “Some social requisites of democracy: economic development and political legitimacy”, American political science review, 53/1
Putnam, RD. (2002), Community – based social capital and educational performance. In: making good citizens: education and and civil society, new haven: Yale university press.
Tessler, M. (2002), “Islam and democracy in the Middle East: The impact of Religious orientations”, An attitudes toward democracy in four Arab countries, comparative politics, 34: 337-354
Tessler, M. and Gao,E. (2009), Democracy and the political culture orientations of ordinary citizens: A typology for the Arab world and beyond, Blackwell publisher ltd.
Vanhanen, T. (2003), Democratization: a comparative analysis of 170 countries. london, Rutledge.
Zonis, M. (1971), The Political Elites of Iran, New Jersey: Princeton university press.
 
 
 
پژوهش های جامعه شناسی معاصر (علمی - پژوهشی)
دوره 5، شماره 8
خرداد 1395
صفحه 1-21

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار