تحلیل مقایسهای معیارهای همسرگزینی در میان گروه‌های مختلف اجتماعی در جامعه معاصر ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری گروه جامعه شناسی اقتصادی و توسعه دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مطابق نظریات حوزه همسرگزینی و نتایج تحقیقات متعدد گروه‌های مختلف اجتماعی در جامعه معاصر ایران، در حال تجربه تغییرات سریع ارزش‌های همسرگزینی از سنتی به مدرن‏ و از روش‏های ساده و بسیط به شیوه‏های پیچیده و متنوع همسرگزینی هستند. لذا شناخت معیارهای جدید همسرگزینی و مقایسه آن‌ها با معیارهای قبل حائز اهمیت فراوان است. بدین منظور، پژوهش حاضر با هدف مقایسه‌ی معیارهای همسرگزینی در میان گروه‌های مختلف اجتماعی در جامعه معاصر ایران نگاشته شده است. روش تحقیق حاضر، پیمایش و جامعه آماری آن شامل افراد 15 تا 65 ساله خانوارهای شهری و روستایی ساکن در کل کشور است، حجم نمونه‌ آماری شامل پنج‌هزار نفر است که با روش نمونه­گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج توصیفی پژوهش نشان می‌دهد که از بین معیارهای همسرگزینی، به ترتیب ویژگی‌های شخصیتی (29/84 درصد)، ویژگی‌های عاطفی – روانی (82/80 درصد) و ویژگی‌های مذهبی (81/77 درصد) دارای بیشترین میزان اهمیت در ایران هستند. نتایج آزمون فرضیات تحقیق نشان می‌دهد که متغیرهای سن، جنس، وضعیت تأهل، تحصیلات، پایگاه اقتصادی - اجتماعی، قومیت، شیوه همسرگزینی و تقید مذهبی با معیارهای همسرگزینی رابطه معنادار دارد، هرچند شدت و ضعف این روابط در میان زنان و مردان متفاوت است. لذا این نتایج بیانگر تفاوت در معیارهای همسرگزینی در میان گروه‌های مختلف اجتماعی در جامعه معاصر ایران است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparative Analysis of the Criteria for Choosing A Lifelong Partner Among Different Social Groups in Iran's Contemporary Society

نویسندگان [English]

  • majid fouladiyan 1
  • Seyyed zia hashemi 2
  • mahmod teimouri 3
1 Social Sciences Department. Mashhad, Ferdowsi University
2 Department of Sociology, University of Tehran
3 Social Sciences Department. Mashhad, Ferdowsi University
چکیده [English]

Different social groups in the contemporary Iranian society are experiencing rapid transformation of values from traditional to modern, and from simple ways to complex and diverse ways when it comes to choosing a spouse. Therefore, from the point of view of sociologists, recognition of the new criteria and their comparison with the previous ones is of great importance. To this end, the present study was conducted to compare the criteria for finding a lifelong partner among different social groups in contemporary Iranian society. The method of this study is to conduct surveys, and its subjects consist of 15-65 year old urban and rural resident in the entirety of the country. The sample size is five thousand people selected by multistage cluster sampling. The descriptive results of the research show that among the criteria for marriage, personality traits (84.29%), emotional-psychological characteristics (80.22%) and religious beliefs (77.81%) are considered as the most important criteria in Iran. The results obtained by testing the research hypotheses show that age, sex, marital status, education, socioeconomic status, ethnicity, method of approach, and religious attachment have significant relationship with criteria for choosing a partner, although the severity and weakness of these relationships are different among men and women. Therefore, these results indicate differences in the criteria for choosing a lifelong partner among different social groups in contemporary Iranian society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Family institution
  • marriage
  • matrimonial standards
  • social groups
  • contemporary Iranian society

مراجع

حبیب­پور، کرم و غفاری، غلامرضا (1390). «علل افزایش سن ازدواج دختران»، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، 9(1): 34-7.
دراهکی، احمد و محمودیان، حسین (1391). «تأخیر در ازدواج: انطباق یا بحران؟ نگاهی واکا وانه به سن ایده‌آل ازدواج دانشجویان تحصیلات تکمیلی»، نامه انجمن جمعیت‏شناسی ایران، 7(13): 73-94.
رزاقی نصرآباد، حجیه بی‌بی؛ و فلاح نژاد، لیلا (1396). «تفاوت‌های نسلی ارزش ازدواج (مورد مطالعه‌ی شهر هشتگرد)». مطالعات راهبردی زنان، 19(75): 63-84.
سرایی، حسن (1385). «تداوم و تغییر خانواده در جریان گذار جمعیتی ایران»، نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، 1(2): 60-37.
سرایی، حسن؛ و اوجاقلو، سجاد (1392). «مطالعه نسلی تغییر ارزش ازدواج در ایران (مطالعه موردی: زنان شهر زنجان)»، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 5(4): 19-42.
عباسی شوازی، محمدجلال و صادقی، رسول (1384). «قومیت و الگوهای ازدواج در ایران»، پژوهش زنان، 3(1): 47-25.
عسکری ندوشن، عباس؛ عباسی­شوازی، محمدجلال و صادقی، رسول (1388). «مادران، دختران و ازدواج (تفاوت­های نسلی در ایده­ها و نگرش­های ازدواج در شهر یزد)»، نشریه مطالعات راهبردی زنان، 11(44): 36-7.
عنایت، حلیمه؛ نجفی اصل، عبداله؛ و زارع، صادق (1392). «بررسی عوامل موثر بر طلاق زودهنگام در بین جوانان شهری شهر بوشهر (مقایسه دو گروه افراد طلاق گرفته و متأهل طلاق نگرفته)». فصلنامه پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، 2(3): 1-35.
کفاشی، مجید؛ و سرآبادانی، سمیه (1393). «عوامل اقتصادی – اجتماعی موثر بر طلاق عاطفی دو گروه زنان متأهل خانه‌دار و شاغل شهر قم». فصلنامه پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، 3(5): 125-153.
محمودیان، حسین و دراهکی، احمد (1391). «عوامل مؤثر بر وضعیت ازدواج دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران»، مجله تحلیل اجتماعی نظم و نابرابری اجتماعی، 4(62): 103-131.
Abbasi-Shavazi M. J., McDonald, P. and Hosseini-Chavoshi, M. (2008a). The Family and Social Change in Post-Revolutionary Iran.” In K. M Yount and H. Rashad (eds), Family in the Middle East: Ideational Change in Egypt, Iran, and Tunisia, New York: Routledge. Pp. 217-235.
Abbasi-Shavazi, M. J., McDonald, P. (2008). “Family change in Iran: Religion, revolution, and the state”. International family change: Ideational perspectives, 177-198.
Abbasi-Shavazi, M. J., McDonald, P., Hossein Chavoshi, M. (2003). Changes in family, fertility behavior and attitudes in Iran. Working Paper in Demography, 88, Canberra: The Australian National University.
Abbasi-Shavazi, M. J., McDonald, P., Hosseini-Chavoshi, M. (2008b). “Modernization or cultural maintenance: the practice of consanguineous marriage in Iran”. Journal of biosocial science, 40(6), 911-933.
Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critique of the judgement of taste. Harvard university press.
Carroll, J. (2011). Reading human nature: Literary Darwinism in theory and practice. SUNY Press.
Carroll, J., Gottschall, J., Johnson, J. A., Kruger, D. J. (2012). Graphing Jane Austen: The evolutionary basis of literary meaning. Springer.‏ ‏
Casterline, J. B., Williams, L., McDonald, P. (1986). “The age difference between spouses: variations among developing countries”. Population studies, 40(3), 353-374.
Gebel, M., Heyne, S. (2016). “Delayed transitions in times of increasing uncertainty: School-to-work transition and the delay of first marriage in Jordan”, Research in Social Stratification and Mobility, 46, 61-72.
Goode, W. J. (1963 a). “Industrialization and family change”. Industrialization and society, 237-59.
Goode, W. J. (1963 b). World revolution and family patterns.
Greenwood, J., Guner, N. (2008). “Marriage and divorce since World War II: analyzing the role of technological progress on the formation of households”. NBER Macroeconomics Annual, 23(1), 231-276.
Greenwood, J., Guner, N., Knowles, J. A. (2003). “More on marriage, fertility, and the distribution of income”. International Economic Review, 44(3), 827-862.
Greenwood, J., Guner, N., Kocharkov, G., Santos, C. (2016). “Technology and the changing family: A unified model of marriage, divorce, educational attainment, and married female labor-force participation”. American Economic Journal: Macroeconomics, 8(1), 1-41.
Inglehart, R. (1990). Culture shift in advanced industrial society. Princeton University Press.
Inglehart, R., Abramson, P. R. (1994). “Economic security and value change”. American Political Science Review, 88(2), 336-354.
Inglehart, R., Baker, W. E. (2000). “Modernization, cultural change, and the persistence of traditional values”. American sociological review, 19-51.
Jensen, R., Thornton, R. (2003). “Early female marriage in the developing world”. Gender & Development, 11(2), 9-19.
Jones, G. (2010). Changing marriage patterns in Asia. Asia Research Institute & Department of Sociology, National University of Singapore, Working Paper Series No. 131.
Lauder, H., Brown, P., Dillabough, J. A., Halsey, A. H. (2006). Education, globalization, and social change. Oxford University Press.
Lesthaeghe, R. (1995), The Second Demographic Transition in Western Countries: An Interpretation, Pp.17-61, In K. O. Mason & A-M. Jensen (ed.s), Gender and Family Change in Industrial Countries, Oxford: Clarendon Press.
Mensch, B. S., Singh, S., Casterline, J. B. (2005). “Trends in the timing of first marriage among men and women in the developing world”. The changing transitions to adulthood in developing countries: Selected studies, 71-118.
Minguela, A. D. (2011). “Mating (marriage) patterns and economic development”. The History of the Family, 16(4), 312-330.
Moro, A., Moslehi, S., & Tanaka, S. (2017). “Marriage and Economic Development in the Twentieth Century”. Journal of Demographic Economics, 83(4), 379-420.
Nai Peng, T. (2007). “Trends in delayed and non-marriage in Peninsular Malaysia”. Asian Population Studies, 3(3), 243-261.
Quisumbing, A. R., Hallman, K. (2005). “Marriage in transition: Evidence on age, education, and assets from six developing countries”. The changing transitions to adulthood in developing countries: Selected studies, 200-269.
Thornton, A. (2001). “The developmental paradigm, reading history sideways, and family change”. Demography, 38(4), 449-465.
Van de Kaa, D. J. (1987). “Europe's second demographic transition”. Population bulletin, 42(1), 1-59.
Van de Kaa, D. J. (2001). “Postmodern fertility preferences: from changing value orientation to new behavior”. Population and Development Review, 27, 290-331.
پژوهش های جامعه شناسی معاصر (علمی - پژوهشی)
دوره 7، شماره 13
اسفند 1397
صفحه 91-122

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار