بررسی عوامل مؤثر بر خشونت خانگی با تأکید بر همسر آزاری (مطالعه موردی؛ مناطق شهری و روستایی استان اردبیل)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی

چکیده

تحقیق حاضر به بررسی خشونت علیه زنان با تأکید بر پیشگیری از همسر آزاری در مناطق شهری و روستایی استان اردبیل در تابستان و پاییز 1394 شمسی پرداخته است. نمونه‌های مورد مطالعه از نقاط مختلف استان بر اساس نمونه‌گیری طبقه‌ای به میزان 1100 نفر انتخاب گردیدند. نتایج پژوهش نشان دادند؛ میزان همسر آزاری در کلیه مناطق استان اردبیل 29.6 درصد می‌باشد با بررسی ابعاد خشونت علیه زنان مشخص شد؛ خشونت مالی با 33.2 درصد بیشترین نوع خشونت علیه زنان و خشونت فیزیکی با 27.2 درصد کمترین نوع خشونت اعمال شده علیه زنان در سطح استان می‌باشد. همچنین در این تحقیق خشونت روانی علیه زنان حدود 29 درصد و خشونت جنسی حدود 29.2 درصد در سطح استان اردبیل برآورد گردیده است. نتایج تحلیل رگرسیون تبیین عوامل مؤثر بر همسر آزاری، نشان دادند؛ متغیرهای مستقل؛ نوع روابط قدرت در خانواده به میزان (0.249-) دخالت خویشاوندان به میزان (0.199)، تحریک شوهر به میزان (0.182)، تراکم صمیمیت زوجین به میزان (0.159-)، اعتماد بین زوجین به میزان (0.129)، یادگیری خشونت در خانواده مبدأ به میزان (0.089)، جامعه‌پذیری جنسیتی به میزان (0.046) و ناسازگاری پایگاه خانوادگی زوجین به میزان (0.009-) منجر به تغییر در میزان خشونت علیه زنان می‌شود. متغیرهای مستقل تحقیق در مجموع توانسته‌اند 50 درصد از تغییرات متغیر تابع را تبیین نمایند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating Affecting Factors on Violence against Women with Emphases on Wife Abuse(Case Study; Ardebil Province)

نویسنده [English]

  • Akbar Talebpour
Assistant Prof
چکیده [English]

The present study investigate violence against women, emphasizing the prevention of violence in urban and rural areas of Ardabil province in the summer and fall of 1394. Samples1100 people) were selected from different locations based on the category sampling. The results were showed, the amount of wife abuse in all areas of Ardabil province was 29.6 percent. Investigating the aspects of violence against women, identified that financial violence with 33.2percent was the most of violence against women and physical violence against women with 27.2 percent, was the lowest level of violence. It was also noted. Psychological violence against women in this study, approximately 29 percent and sexual violence in the province of Ardabil is estimated around 29.2 percent. Regression analysis of affecting factors of wife abuse showed, the independent variables such as; the type of power relations in the family -.249 ), involvement of families(.199 ), Irritation to the husband (.182), The amount and density of marital intimacy (-.159 ), trust between couples (.129 ), learning violence in the origin family (.089 ), gender socialization (.046 ) and couples family status conflict (-.009 ) leads to a change the amount of wife abuse. The independent variables explained 50 percent of variance of dependent variable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Violence Against women
  • Wife Abuse
  • Financial Violence
  • Ardebil Province
  • Gender Socialization
آبوت، پاملا و والاس، کلر (1383). جامعه‌شناسی زنان، نجم عراقی، تهران: نشر نی.
احمدی، حبیب؛ زنگنه، محمد (1383). «بررسی جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر خشونت شوهران علیه زنان در خانواده»، فصلنامة انجمن جامعه‌شناسی ایران، شماره 3: 172-187.
ارل رابینگن، مارتین واینبرگ (1386). رویکردهای نظری هفتگانه در بررسی مسائل اجتماعی، مترجم رحمت‌الله صدیق سروستانی، ناشر انتشارات دانشگاه تهران.
اعزازی، شهلا (۱۳۸۳). بررسی مسائل اجتماعی ایران، تهران: انتشارات پیام نور.
اعزازی، شهلا (1382). جامعه‌شناسی خانواده با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
ببی ارل (1381). روش­های تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه رضافاضل، انتشارات سمت.
حسن، معصومه (1389). خشونت علیه زنان، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
روی ماری (1386). زنان کتک‌خورده؛ روانشناسی خشونت در خانواده، ترجمه مهدی قراچه داغی، تهران: انتشارات علمی.
ریاحی، محمداســماعیل (1386). «تحلیل جامعه شناختی گرایش به طلاق (مطالعه موردی شهرستان کرمانشاه)». فصلنامه پژوهش زنان، دوره 5، شماره 3: 109-140.
ریتزر، جورج (1377). نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران، انتشارات علمی‌.
شمس اسفندآبادی، حسن و امامی­پور، سوزان (1382). «بررسی میزان رواج همسر آزاری و عوامل موثر بر آن»، فصلنامه پژوهش زنان، دوره 1، شماره 5: 59-82.
شمس اسفندآبادی حسن؛ صدرالسادات، سیدجلال الدین و امامی­پور، سوزان (1385). «همسر آزاری و عوامل موثر بر آن در زنان متاهل شهر تهران»، فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی، دوره 1، شماره 1: 99-122.
عنایت، حلیمه و دسترنج، منصوره (1389). «مطالعه ساختار قدرت در خانواده (مطالعه موردی: شهر لار)»، فصلنامه پژوهش زنان، دوره هشتم، شماره 1: 107-124.
قاضی طباطبایی، محمود (1383). «پیمایش ملی خشونت ختنگی»، روزنامه اعتماد ملی، شماره 300، 24/11/1385.
گروسی، سعیده (1387). «بررسی ساختار قدرت در خانواده‌های شهرستان کرمان»، مجله مطالعات زنان، 6(2): 7-25.
محبى، فاطمه (1380). «خشــونت علیه زنان»، فصلنامه شوراى فرهنگى اجتماعى زنان، شماره 14: 19-6.
محمدخانی، پروانه؛ رضایی دوگاهه، ابراهیم؛ آزادمهر، هدیه و محمدی، محمدرضا (1389)، «آسیب شناسی روانی و مشکلات شخصی و ارتباطی مردانی که مرتکب خشونت خانوادگی می شوند»، فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره هفتم، شماره 4: 14-6.
مهدوی، محمّدصادق و خسروشاهی، حبیب (1382)، «بررسی ساختار توزیع ساختار قدرت در خانواده»، مطالعات زنان، 1(2): 27-67.
نازپرور، بشیر (1381)، «همسرآزاری»، فصلنامه پژوهش زنان، مرکز مطالعات و تحقیقات زنان، (3): 66-45.
Al Dosary, A. H. (2016). “Health impact of Domestic Violence against Saudi women; Cross sectional study”, International journal of Health Sciences, Qassim university, Vol. 10, No 2: 112-131.
Bandura, A. (1977). Social Learning Theory, New York: General Learning Press.
Buchowska, N. (2016). Violated or protected women’s rights in armed conflicts after the second word war, International comparative Jurisprudence Adam Mickiewicz university, Poland.
Fisher, C.; Gortner, ET.; Gollan, JK. and Jacobson, NS. (2007). “Health a difficult beast: The interrelation ships between domestic violence, womens health and health sector an Australian case stady”. Social Science & Medicine. 65: 1742-1750.
Gells, R. J. & Straus, M. A. (1979). Detemporary of violence in the family" in W.R. Burre, R. Hill, F. J. Nye & L. L. Reiss (E.d.). Contemporary theories about the family, New York: Free Press.
Good, W. J. (1989). “Force & Violence in the Family”. Journal of Marriage and the family, Vol. 3, No. 4: 398-411.
Gurung, S.; Acharya, J. (2015). Gender-based Violence Among Pregnant women of Syangja District, Nepal, La Grandee international college, Pokhara university, Pokhara, Nepal.
Kane, Ta.; Staiger, Pk. and Ricciardelli, La. (2000). “Male Domestic Violence Attitudes, Aggression, And Interpersonal Dependency”. Journal of Interpersonal Violence, 15(1): 16-29.
Kim, J. Park, S. and Emery, C.R (2009). “The Incidence and Impact of Family Violence on Mental Health among South Korean Women”. Korean Journal of Social Welfare, 24: 193-202.
Marglin, G. Richard, S. and Foo J Foo L (1998). “Interactive and unique risk factor for husbands emotional and physicalabuse of their wives”. Journal of Family Violence. 13(4): 315-344.
Mirrless, C. (1999). Domestic violence: findings from a New British crime survey self-completion questionnaire. London: Home Office research studies.
Straus, Ma.; Gelles, Rj. and Steinmetz, Sk. (2006). Behind Closed Doors: Violence in The American Family, Anchor Press.
Werner, E. Srinivasan, Kannan (2009). “Dominance in Marital Decision making in women’s librration & Non liberayion families”, Journal of Marriage & the family, 14(2): 223-233.