تعیین نقش متغیرهای ارتباطی در پیش‌بینی طلاق عاطفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روان‌شناسی دانشگاه بوعلی‌ سینا

2 کارشناس ارشد روان‌شناسی تربیتی دانشگاه بوعلی‌ سینا

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی نقش متغیرهای ارتباطی در پیش‌بینی طلاق عاطفی در شهر همدان انجام گرفته است. روش پژوهش از نوع پیمایشی بود. جامعۀ آماری این پژوهش، همه‌ی زنان متأهل ساکن شهر همدان بودند که از این میان تعداد 200 نفر به‌صورت نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب و پرسشنامه پژوهشی را تکمیل نمودند. برای اندازه‌گیری طلاق عاطفی از پرسشنامه پژوهشگر ساخته‌ای که در قالب طیف لیکرت و در یک مقیاس 6 درجه‌ای ساخته شد استفاده شد و برای اندازه‌گیری متغیرهای ارتباطی (توانایی ارتباط، توانایی حل تعارض و مسؤولیت‌پذیری) از پرسشنامه‌های موجود بهره گرفته شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که توانایی ارتباط، توانایی حل تعارض و مسؤولیت‌پذیری 48 درصد تغییرات طلاق عاطفی را پیش‌بینی می‌کنند. بدین معنا که هر چه توانایی ارتباط و توانایی حل تعارض پایین‌تر و هر چه مسؤولیت‌پذیری کمتر باشد احتمال طلاق عاطفی نیز بیشتر است. از این‌رو، داشتن مهارت‌های ارتباطی سه‌گانه مورد بررسی می­تواند به کاهش میزان طلاق عاطفی کمک کند.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Determining the Role of Communication Variables in Predicting Emotional Divorce

نویسندگان [English]

  • Khosro Rashid 1
  • azadeh moradi 2
چکیده [English]

This study aimed to analyze and identify the role of communication variables in predicting emotional divorce in Hamedan city. The survey method was used in this research. Total population of the research involves all Hamedan married females from which 200 sample were selected randomly and filled the questionnaires up. To conduct this study, a researcher-made questionnaire was used to measure emotional divorce and to evaluate the communication variables (communication ability, conflict resolution ability, and responsibility) some existing questionnaires were used. The findings show that 0.48 percent of emotional divorce can be anticipated by communication ability, conflict resolution ability, and responsibility. It means that by decreasing the communication ability, conflict resolution ability, and responsibility, the range of emotional divorce increases. So, being capable in communication abilities could be effective in reducing emotional divorce.

کلیدواژه‌ها [English]

  • emotional divorce
  • communication variables
  • communication ability
  • conflict resolution ability and responsibility
  • married females
آدامز، کیفورد. (1380). روان‌شناسی زناشویی (مفاهیم اساسی روان‌شناسی برای برقراری و تداوم پیوند زناشویی بین زوج­های جوان)، (مترجم: دژکام، محمدرضا)، تهران: انتشارات کتاب امروز.
آزادی، شهدخت؛ سهامی، سوسن؛ قهرمانی، زهرا؛ قلی‌پور، گلنار. (1389). «ارزیابی عوامل اجتماعی زمینه‌ساز طلاق عاطفی در میان کارکنان زن شرکت بهره‌برداری نفت گچساران»، فصلنامه زن و بهداشت، شماره 3: 101-117.
استیل، لیز و کید، وارن. (1388). جامعه‌شناسی مهارتی خانواده، (مترجمان: سیدان، فریبا و کمالی، افسانه)، تهران: انتشارات دانشگاه الزهرا (س).
اسماعیل‌پور، خلیل؛ خواجه، وجیهه؛ مهدوی، نفیسه (1392)، «پیش‌بینی رضایت زناشویی همسران براساس باورهای ارتباطی و مهارت‌های ارتباطی». فصلنامه خانواده پژوهی، سال نهم، شماره 33: 29-44.
افروز، غلامعلی (1389)، روان‌شناسی رابطه­ها، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ایمانی، محسن. (1391). «علل ظهور و بروز طلاق عاطفی، پیامدها و شیوه­های برخورد با آن»، مجله پیوند، شماره 393: 21-27.
باستانی، سوسن؛ گلزاری، محمود؛ روشنی، شهره .(1389). «طلاق عاطفی: علل و شرایط میانجی»، مجله بررسی مسائل اجتماعی ایران، سال اول، شماره 3: 1-20.
بخشی‌پور، باب­الله؛ اسدی، مسعود؛ کیانی، احمدرضا؛ شیر علی‌پور، اصغر؛ احمد دوست، حسین. (1391). «رابطۀ عملکرد خانواده با تعارضات زناشویی زوج­های در آستانۀ طلاق»، دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، سال سیزدهم، شمارۀ 2: 11-21.
بهاری، فرشاد. (1388)، مقایسه تأثیر سه روش مشاوره‌ای شناختی- انگِیزشی امید‌، بخشش‌‌ و ترکیبی بر سازش زوجین متقاضی طلاق شهر اصفهان، پایان‌نامه دکتریمشاورۀدانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان.
بهاری، فرشاد؛ صابری، سید مهدی. (1383). «مقایسۀ عملکرد خانوادگی زوج­های در حال طلاق ارجاعی به سازمان پزشکی قانونی و زوج­های غیر مطلقه»، مجلۀ علمی‌ پزشکی قانونی، 34: 79-75.
جلایی‌پور، حمیدرضا؛ گرامیان نیک، محمد. (1390). «نگاهی به مدرنیته در ایران از دریچه روابط شخصی؛ ارزیابی مفهوم «رابطة ناب» گیدنز». دو فصلنامه علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، سال هشتم، شماره 1: 19-52.
دژکام، محمدرضا. (1391). زندگی زناشویی خود را متحول کنیم (راهکارهایی برای حفظ زندگی زناشویی)، تهران: نشر ذهن آویز.
زرگر، فاطمه؛ نشاط‌دوست، حمیدطاهر. (1386). «بررسی عوامل مؤثر در بروز طلاق در شهرستان فلاورجان»، فصلنامه خانواده پژوهی، 3(11): 749-737.
ستوده، هدایت‌الله. (1381). آسیب‌شناسی اجتماعی: جامعه‌شناسی انحرافات، چاپ اول، تهران: انتشارات آوای نور.
ستوده،  هدایت‌الله؛ بهاری، سیف‌الله. (1386). آسیب‌شناسی خانواده، چاپ اول، تهران: انتشارات ندای آریانا، ص 193.
فورد، دبی. (1386). جدایی معنوی (مترجم: اورعی، سوسن)، تهران: انتشارات کلک آزادگان، چاپ دوم.
قادرزاده، امید؛ قادرزاده، هیرش و حسن پناه، حسین (1391)، «عوامل پیش‌بینی‌کننده گرایش زوجین به طلاق در مناطق مرزی»، فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 4: 102-118.
قهرمانی، زهرا. (1385). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر طلاق سرد میان پزشکان و پرستاران شهر گچساران، پایان‌نامه کارشناسی دانشگاه پیام نور گچساران.
گیدنز، آنتونی. (1385). تجدد و تشخص، ترجمه ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
محمدی، زهرا. (1383). بررسی آسیب­های اجتماعی زنان در دهه 1380-1370، تهران: روابط عمومی شورای فرهنگی اجتماعی زنان.
مشاک، رویا. (1389). رابطه سبک‌های عشق (صمیمیت، لذت و تعهد) با رضایت زناشویی دانشجویان متأهل. زن و فرهنگ،.www.sid.ir  
مشکی، مهدی؛ شاه قاسمی، زهره؛ دلشاد نوقابی، علی؛ مسلم، علیرضا. (1390). «بررسی وضعیت و عوامل مرتبط با طلاق از دیدگاه زوجین مطلقه شهرستان گناباد در سال‌های 88-87»، افق دانش، 17(1 پیاپی 51): 44-35.
نورمحمدی، سعیده (1391)، طلاق عاطفی (برگرفته از پایان‌نامه و مصاحبه)، چشم‌انداز ایران، 68-71.
Amato, P. R & Rogers, S. J. A. (1997). “Longitudinal study of marital problems and subsequent divorce”. Journal of Marriage and Family, 59: 612- 624.
Bradbury, T. N.; Fincham, F.D. and Beach, S. R.H. (2000). “Research on the nature and determinants of marital satisfaction: A decade in review”. Journal of Marriage and the Family, 62: 964-980.
Burleson, B. R. & Denton, W. H. (1992). “A New Look at Similarity and Attraction in Marriage: Similarity in Social-Cognitive and Communication Skills as Predictors of Attraction and Satisfaction, Communication Monographs, 59(3): 268-287.
Burrel, N.; Narus, L.; Boghanoff, K. and Alleni, M. (1994). “Evaluation of parental stressors of divorcing couples referred to meditation and effects of meditation outcomes, Mediation Quarterly, 11: 339 – 352.
Donovan, R.L. and Jackosn, B.L. (1990). “Deciding to Divorce: A Process Guided by Social Exchange, Attachment and Cognitive Dissonance Theories”. Journal of Divorce, 13(4): 340-354.
Ellis, A. (1989). Rational-emotive couples therapy. New York: Bergamon press.
Hewitt, B.; Baxter. J. and Western, M. (2005). “Marriage breakdown in Australia”. Journal of sociology, 41: 163-183.
Khurshid, F.; Khatoon, S. and Khurshid, N. (2012). “Personal, Social and Psychological factors leading towards divorce”. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research In Business, 3(11): 212-230.
Markman, H.J. (1981). “Prediction of Marital Distress: A 5 Year Follow-up”. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 49: 760-762.
Marks, Stephen, R. (1989). “Toward a systems theory of marital qulity”. Journal of marriage and the family, 51: 15-26.
Miller, R. B.; Yorgason, J.B. and Sandberg, J.G. (2003). “White, M.B. Problems that couples bring to therapy: A view across the family life cycle”. The American Journl of Family Therapy, 31: 395-407.
Lawler, M. (2000). Transitioning Through Divorce: The Six Types of Divorce”. Stillwater, OK: Oklahoma State University Cooperative Extension Service. Retrieved July10, 2013 from http:// pods. dasnr.okstate. edu/docushare/ dsweb/Get/ Document-2412/T-2234, pdf.
Storasli, R. D. and Markman, H. J. (1990). “Relationship problems in early stages of marriage: A longitudinal investigation”. Journl of Family Psychology, 4: 80-98.
Uchida, M.; Araki, SH. and Murata, K. (1993). “Socioeconomic factors affecting marriage, divorce and birth rates in a japanese population”. Journal of biosocial science, 25: 499-507.
Whisman, M.A. (1999). “Marital dissatisfaction and psychiatric disorders”. Journal of Abnormal Psychology,108: 701-706.