بررسی تأثیر سکونت‌گاه‌‌های غیررسمی ‌بر احساس امنیت اجتماعی «مطالعه موردی: یحیی آباد آران و بیدگل»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران

2 استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران

چکیده

طی دهه‌‌های اخیر به تدریج محلات نابسامان و سکونتگاه‌های غیررسمی، به‌طور عمده در حاشیه شهر‌های بزرگ کشور، خارج از برنامه رسمی توسعه شهری و به صورت خودرو شکل گرفته و گسترش یافته است. اسکان غیررسمی ‌در ایران مانند بسیاری از دیگر کشور‌های جهان، پدیده‌ای روبه رشد می‌باشد که شهر‌های کشور را با مسائل جدیدی روبه‌رو ساخته است. اسکان غیررسمی، به سبب ایجاد فقر و گسترش آن و نیز به مخاطره انداختن محیط‌زیست و تحمیل هزینه‌‌های سنگین برای حل مشکلات، تهدیدی جدی برای پایداری و انسجام جامعه شهری تلقی می‌گردد، سکونت‌گاه‌های غیررسمی ‌به عنوان آیینه تمام‌نمای مسائل شهری، جایگاه و اهمیت خاصی در تحقیقات علمی ‌پیدا کرده است. محله یحیی‌آباد شهر آران و بیدگل نیز به عنوان یکی از سکونتگاه های مورد اشاره می باشد که با پدیده اسکان غیررسمی‌ مواجه است. در این پژوهش به بررسی آسیب‌شناسی کالبدی و ناامنی آن در فضا‌های شهری پرداخته می‌شود. لذا منطقه مورد مطالعه با استفاده از نرم‌افزار‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی و گوگل ارث، موقعیت‌یابی شده و توزیع فراوانی، درصد گرایش به انحراف و کجروی اجتماعی و ناامنی بررسی می‌شود. مطالعات نشان داد گرایش به انحرافات اجتماعی (مصرف سیگار، مصرف مواد مخدر و...) در محلات حاشیه‌نشین بیشتر غیر حاشیه‌نشین می‌باشد که همه این عوامل در کنار هم باعث بروز ناامنی در فضای شهری آران و بیدگل شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Study of the effect of informal settlements on Sense of social security (Case study:Yahya Abad in Aran and Bidgol)

نویسندگان [English]

  • akram malekyan 1
  • smaeil abdollahi 1
  • maryam yar mohamad tuosky 2
1 student
2 Supervisor
چکیده [English]

During recent decades, deteriorating neighborhoods and informal settlements are formed and expanded mainly on the periphery of major cities, outside the official program for urban development. Informal settlement in Iran, like many other countries, is a phenomenon that face the cities in the country with new issues. Informal settlements is considered a serious threat to the stability and cohesion of the urban population because of crearting poverty and increasing it, as well as endangering the environment and imposing heavy costs to solve problems. Informal settlements as mirror sphere of urban issues has an important role in scientific research. Aran Bidgol and Yhyyabad neighborhood are the mentioned settelements that are faced with the phenomenon of informal settlements. In this study, anatomical pathology and insecurity in urban areas are considered. Therefore, the study area has been located by using GIS and Google Earth software; and distribution, the percentage of deviance and social insecurity are considered. Studies showed a tendency to social deviations (smoking, drug abuse, etc.) in more marginal areas. All these factors together cause insecurity in urban space in Aran Bidgol

کلیدواژه‌ها [English]

  • informal settlements
  • insecurity
  • Urban Spaces
  • GIS
  • Aran Bidgol
ابراهیم‌زاده، عیسی؛ وارثی، حمید و اکبری، محمود (1389)، «نقش مهاجرت‌‌های روستایی در اسکان غیررسمی‌ (مطالعه موردی: متروپل اهواز»، مجله پژوهش‌‌های روستایی دانشگاه تهران، 1: 51 .
گروه مؤلفان (دانشگاه پیام نور) (1383)، بررسی مسائل اجتماعی ایران (رشته علوم اجتماعی)، تهران: دانشگاه پیام نور.
داداشی، سعیده و پهلوان، رسول (1391)، بررسی میزان نقش احساس امنیت و ایمنی در ایجاد بحران هویت شهری در سکونت‌گاه‌‌های غیررسمی ‌شهر‌های بزرگ، اولین همایش ملی مدیریت بحران شهری با چشم‌انداز افق 1404.
ربانی خوراسگانی، علی؛ وارثی، حمیدرضا و طاهری، زهرا (1388)، «تحلیلی بـر علل اصلی شکل‌گیـری منـاطق حاشـیه‌نشـین در شـهر اصفهان) نمونه موردی: ارزنان و دارک»، جغرافیا و توسعه، 7(13): 93-125.
زیاری، کرامت‌اله و آذردخت، نـوذری (1388)، «ســاماندهی و توانمندســازی اســکان غیررسمی شهر اهواز (کوی منبع آب)»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 41، 68: 21-36.
سعید­نیا، احمد (1387)، سکونتگاه‌‌های غیررسمی، دانشنامه مدیریت شهری و روستایی، انتشارات سازمان شهرداری‌‌ها و دهیاری‌‌های کشور،473-4.
شاطریان، محسن؛ اشنوایی، امیر و گنجی­پور، محمود (1389)، سنجشرابطهبینمحلسکونتوانحرافات محلاتحاشیه‌نشین، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی ، دوره 10 ، شماره 12
مرکز آمار ایران (1385)، سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1393.
نورایی، همایون؛ طیبیان، منوچهر و رضایی، ناصر(1392)، «تحلیل امنیت در سکونتگاه‌‌های غیررسمی ‌با تأکید بر آسیب‌‌های اجتماعی (مطالعه موردی: محله خاک سفید تهران)»، هویت شهر، (7)13: 11-2.
نیک‌اندیش، نسرین (1388)، جغرافیای شهرستان آران و بیدگل، انتشارات مرسل، 22.
هاروی، دیوید (1376)، عدالت اجتماعی و شهر؛ ترجمه فرخ حسامیان و دیگران، تهران: شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.
وزارت مسکن و شهرسازی کشور 1392.
UN-HABITAT, (2005), “Slams of the World: the face of Urban Poverty in the New Millennium". http://www.unhabitat. and Policy”, Edited by R. P. Pama et al, Vol. III, 1977.org
Westaway, M. S. (2006), “ALongitudinal Investigation of Satisfaction withPersonal and Environmental Quality of life in anInformal South African Housing Settlement”, Doornkop, Soweto. Habitat International, vol 30: 1750189.