نگاهی جامعه‌شناسانه به مفهوم لباس در هنر معاصر با تکیه بر آرا بوردیو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشگاه الزهرا

2 دانشیار پژوهش هنر دانشگاه الزهرا

چکیده

در نتیجه انفجار اطلاعات و گسترش ارتباطات و به دنبال آن جهانی‌شدن در دنیای امروز که با طرح مسأله عدم‌قطعیت و به پایان رسیدن دوران علم زدگی دریچه­ای نو به سوی انسان امروز باز شد و همین امر آغاز عصر پست­مدرن را نوید داد. به دنبال آن هنر پست­مدرن و لباس پست‌مدرن (لباس مفهومی) نیز شکل می‌گیرد. هنرمندان پست‌مدرن در این زمان با استفاده از تلفیق لباس با ویژگی­های هنرهای تجسمی، حالات و صفات انسانی، حرکات اندام و گاه توانایی‌های بازیگری، مفاهیم موردنظر خود را نمایان ساخته­اند و به این صورت است که لباس به عنوان مفهومی هنری مدنظر قرار می­گیرد. هدف اصلی این لباس­ها صرفاً پوشش بدن انسان نیست، بلکه نمایش صفات، احساسات و اندیشه­های انسان است. مقاله حاضر تلاش دارد تا با استفاده از روش­ اسنادی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی، به بررسی مفهوم لباس و تلقی لباس در هنر پست‌مدرن با تکیه بر نظریات جامعه­شناس فرانسوی معاصر، پیر بوردیو بپردازد. نتایج پژوهش نشان می­دهد لباس در آثار هنرمندان، بی‌واسطه یک اثر هنری و دارای بیان تلقی می­شود که می­تواند با مخاطب به دلیل نزدیکی با بدن و همراهی انسان در تمام ادوار تاریخی، به صورت ملموس ارتباط برقرار سازد؛ بنابراین شاهدیم که شکل تجسمی لباس در مقابل تفکر غالب کاربردی آن در تلاش برای کسب جایگاه در میدانی است که بوردیو آن را میدان قدرت می­نامد؛ اما این ورود و تعریف ارایه شده جدید از لباس هنوز نتوانسته است در میدان­های قدرت هنری به علت کمبود حجم و مقدار سرمایه‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی از وضعیت مطلوب و درخوری برخوردار شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Sociological view on Concept of Clothing in Contemporary Art Relying on Bourdieu's Theory

نویسندگان [English]

  • marziyeh zaree 1
  • zahra rahbarniya 2
چکیده [English]

As the result of information explosion and communication development and accordingly, globalization in the modern world, a new window of science has opened and the post-modernism era has been born by raising the uncertainty problem and coming to the end of deconstructivism. Following this, post- modern art and post-modern clothing (conceptual clothing) were also formed.
    Post-modern artists unveil their concepts by composing clothing with visusl arts, human characteristic, body gesture and sometimes acting abilities. This is how clothing is represented as an art concept. The true purpose of these clothes is not just coverage or beauty; they show ones feelings and thoughts.
   In this article, documentary methods and analytical approach based on French sociologist , Pierre Bourdieu ,are used to study the concept of clothing in post-modern art.
   The research's findings indicate that artist clothing is implied despite an art work and expression that it's accompany with human being in all times causes a powerful connection between them. Therefore, we can see that the representational form of clothing is in contrast with the practical idea of clothing and tries to gain a position in a filed, which Bourdieu named it, the power field. Nevertheless, lack of cultural, economic, and social investments has caused failure of the new trend and given meanings of clothing in art power field leaving no good position for it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Post-modern art
  • contemporary
  • Conceptual clothing
  • Field power of Bourdieu

مراجع

آزاد ارمکی، تقی و چاوشیان، حسن (1381)، بدن به‌مثابه‌ی رسانه هویت. جامعه‌شناسی ایران، (4)4: 75-57.
آیت اللهی، حبیب‌الله و فربـود، فریناز (1385)، نقد زیبایی­شناسانه آثار کریستو. فصل­نامه هنر، 65: 198-184.
بزرگمهر، شیرین و محمدی، منظر (1389)، پوشاک، هنرهای تجسمی، معماری، گفتاری بینامتنی. هنرنامه، (6)3: 107-128.
بوردیو، پی­یر (1390)، تمایز: نقد اجتماعی قضاوت‌های ذوقی. ترجمه حسن چاوشیان. تهران: نشر ثالث.
تورن، اَلن (1382)، نقد مدرنیته. ترجمه مرتضی مردیها. تهران: انتشارات گام نو
جنسن، آنتونی (1381)، پست مدرنیسم: هنر پست‌مدرن. تهران: عصر هنر.
جنکنز، چارلز (1374)، پست مدرنیسم چیست؟. ترجمه فرهاد مرتضایی. تهران: نشر مرندیز.
جوادی یگانه، محمدرضا و کشفی، سید علی (1386)، نظام نشانه­ها در پوشش. نشریه­ی کتاب زنان، (38)10: 87-62.
راودراد، اعظم (1386)، جامعه‌شناسی اثر هنری. پژوهش­نامه فرهنگستان هنر، (1)2: 66-91.
سید اختیاری، مهناز (1389)، هنر مفهومی در مُد و طراحی لباس. دوخت. بازبینی‌شده در مهرماه 1391 از http://www.dukht.com
قائدی­شرفی، اعظم (1378)، بازتاب تحولات فرهنگی در تنوع و کـارکرد پوشاک. پایان­نامه­ی منتشرنشده­ی کارشناسی­ارشد پژوهش هنر، دانشگاه هنر تهران، تهران.
کهون، لارنس (1381)، از مدرنیسم تا پست‌مدرنیسم. ترجمه گروه مترجمان. ویراستار فارسی، عبدالکریم رشیدیان. تهران: نشر نی.
لوسی اسمیت، ادوارد (1380)، فرهنگ اصطلاحات هنری (ترجمه‌ی فرهاد گشایش). تهران: عفاف.
مجلسی، ملیحه و خوشنویسان، بهینه (1388)، هنر مفهومی در طراحی لباس. مجله جلوه هنر، (1)1: 64-57.
ویل­کاکس، روت­ترنر (1372)، تاریخ لباس (ترجمه­ی شیرین بزرگمهر). تهران: انتشارات طوس.
هیل، جان (1381)، «پسامدرنیسم و فیلم». ترجمه الهه دهنوی. ارغنون. شماره 20. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. تابستان.
یگانه، سیروس (1386)، «مدرنیزاسیون و پست مدرنیزاسیون». مجموعه مقالات اولین هم‌اندیشی جامعه‌شناسی هنر. تهران: فرهنگستان هنر.
Arnold, R. (2001), Fashion dislike and anxiety: image and morality in the 20th century. London: I. B. Tauris and Co.
Axisweb. (2012), Lucy Brown. Retrieved October 5, 2012, from http://www. axisweb.org/seGoog.aspx?q=lucy%20brown.
Boudot, F. (1999), A century of fashion. London: Thames and Hudson.
Berman, Russell A. 1984-5. 'Modern Art and Desublimation'. Telos, 62:31-57
Beverly Semmes. (no date). Beverly semmes. Retrieved September 8, 2012, from http:// www.beverlysemmesstudio.com
Bourdieu, P. (1995 a), “Haute Couture and Haute Culture”, in Sociology in Question. London: Sage. 12: pp 132-138.
Bourdieu, P. (1995 b), ‘Some Properties of Fields’, in Sociology in Question. London: Sage. 12: pp 125-131
Bourdieu, P. (1993), The Field of Cultural Production. Cambridge: Polity.
Craik, J. (1994), The face of fashion. London: Routledge.
Douglas, M. and Isherwood, B. (1996), The World of Goods. London: Routledge.
Eicher, J. B. (2010). Berg encyclopedia of world dress and fashion: Global Perspectives. New York: Berg Publisher.
English, B. (2007), A cultural history of fashion in the20th century. New York: Berg.
Fani Salek, A. (2005), Clothes as a mean for Artist’s expression. Unpublished master’s thesis, Marc bloch Strasbourg University, France.
Indiaflint. (2011), images from exhibitions. Retrieved October 3, 2012, from http://www.indiaflint.com/page13.htm
Lucybrownmakes. (2012), Lucy Brown makes. Retrieved October 8, 2012, from http://lucybrownmakes.wordpress.com/category/lace-works-exhibition-201213-nottingham-castle-musuem/
McRobbie, A. (1998), British Fashion Design. London: Routledge.
Muller, F. (2000), Art and fashion. London: Thames and Hudson.
Primicerio, M. (1996), Biennale di Firenze: Looking at fashion. New York: Skira.
Reed, Ch. (1993). “Postmodernism and the art of identity”. In Stangos 1995.
Riello, G. & McNeil, P. (2010), The fashion history reader global perspectives. London: Routladge.
Roussel, N. (2008), Clothes: Inside and outside. Unpublished master’s thesis, Concordia University, Montreal.
Roussel, N. (2008), Clothes: Inside and outside. Unpublished master’s thesis, Concordia University, Montreal.
Scotte, J. (2003), Mixed media sculpture. England: Crowood Press Ltd.
Steele, V. (2000), Fifty years of fashion. New York: Yale University.
Townsend, CH. (2002), Rapture. London: Thames and Hudson.
University Press.
Thorne, S., Kirkham, S. R., & O’Flynn- Magee, K. (2004), The analytic challenge in interpretive description. International Journal of Qualitative Methods, 3(1). Retrieved October 21, 2012, from http:// www. ualberta. ca/~iiqm/backissues /31/pdf/thorneetal.pdf
Welters, L. and Lillethum, A. (2007), The fashion reader. New York: Berg.
Wollen, P. (1999), Addressing the century. London: Hayward Gallery.
Zolberg, V. (1997) Constructing a Sociology of the Arts. Cambridge: Cambridge.
پژوهش های جامعه شناسی معاصر (علمی - پژوهشی)
دوره 5، شماره 9
آذر 1395
صفحه 1-29

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار