تحلیل رابطه بین نشاط اجتماعی و گرایش به اعتیاد (در بین جوانان 30-18 ساله شهر یزد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد

2 استادیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد

3 کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه یزد

چکیده

نشاط یکی از ضروری‌ترین خواسته‌های فطری و نیازهای روانی انسان‌ها به شمار می‌رود. نقش نشاط در جامعه به گونه‌ای است که فقدان آن پیامدهای منفی همچون اعتیاد را برای شهروندان یک جامعه، به دنبال دارد. با توجه به اهمیت این مسئله، پژوهش حاضر سعی دارد با استفاده از روش پیمایش، رابطه‌ی نشاط اجتماعی و گرایش به اعتیاد را در بین جوانان 30-18 ساله شهر یزد بررسی نماید. جامعه آماری از طریق فرمول کوکران 384 نفر برآورد گردید. با استفاده از تکنیک نمونه‌گیری خوشه‌ای چند‌‌مرحله‌‌ای، نمونه‌ها مورد بررسی قرار گرفتند. تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان می‌دهد متغیر‌های احساس عجز، احساس یأس به همراه متغیر‌های سن و جنس توانسته‌اند 20% از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمایند. نتایج تحلیل مسیر نشان می‌دهد که همه متغیرها به غیر از متغیر احساس تنهایی تأثیر غیرمستقیم و معناداری بر متغیرگرایش به اعتیاد داشته‌اند.
واژه‌های کلیدی: نشاط اجتماعی، سرمایه اجتماعی، گرایش به اعتیاد، جوانان، احساس عجز، احساس یاس و احساس تنهایی.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analysis of the relationship between social vitality and tendency to addiction (18-30 year-old youth in the city of Yazd)

نویسندگان [English]

  • akbar zare shah abadi 1
  • mohammad mobaraki 2
  • elahe ferdosi zade naeeni 3
1 yazd university
2 yazd university
3 yazd university
چکیده [English]

One of the most essential inherent and psychological requirements of human is happiness.  Role of happiness in socity in a such way that lack of it has negative outcome such as addiction for citizens of a community. Given the importance of this issue, This study is trying to use the survey method to investigate the relationship between social happiness and tendency to addiction among youth 30-18 years of age in the Yazd . The population was estimated at 384 through Cochran's formula. Using multi-stage cluster sampling techniques, the samples were examined. Multivariate regression analysis showed that feeling helpless variables, feeling despair with age and sex have been able to explain 20% of the dependent variable. Analysis results indicate that all variables except the loneliness variable have significant indirect effect on tendency to addiction variable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social happiness
  • social capital
  • Tendency to addiction
  • youth
آرگایل، مایکل (1386)، روان­شناسی شادی. ترجمه فاطمه بهرامی و همکاران، جهاد دانشگاهی دانشگاه اصفهان.
آدرم، مهدیه و نیک منش، زهرا (1390)، گرایش به مواد در بین جوانان بر اساس ویژگی­های شخصیت. مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان، 104-101.
آقا­بخشی، حبیب‌الله؛ صدیقی، علی و اسکندری، محمد (1388)، بررسی عوامل مؤثر بر گرایش جوانان به سوءمصرف مواد مخدر صنعتی. فصلنامه پژوهش اجتماعی، شماره 14، دوره 2: 35-51.
احمدی، هیوا (1392)، بررسی جامعه­شناختی مؤلفه­های نشاط اجتماعی و عوامل مرتبط با آن (موردمطالعه: جوانان شهر پیرانشهر). پایان­نامه کارشناسی ارشد جامعه­شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز.
الماسی­جزی، زهرا (1392)، بررسی عوامل مؤثر بر نشاط اجتماعی در بین نوجوانان (مورد مطالعه: دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان شاهین‌شهر). پایان­نامه کارشناسی ارشد جامعه­شناسی، دانشگاه یزد.
بابا­میری، محمد؛ وطن‌خواه، محمد؛ معصومی جهاندیزی، حسین؛ نعمتی، مرضیه و درویشی، مهسا (1392)، بررسی رابطۀ بین سبک­های مقابله با استرس، افکار خودآیند منفی و امیدواری با شادکامی در افراد مراجعه‌کننده به کلینیک­های ترک اعتیاد شهر اهواز در سال 1390. مجله علمی- پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی زنجان، دوره 21، شماره 84: 91-82.
بختیار نصرآبادی، حسینعلی؛ عاملی، جبل و بختیار نصر­آبادی، احمد (1385)، بررسی رابطه مدارس اثربخش و شادکامی در پیشگیری از اعتیاد. در مجموعه مقالات منتخب 30 کنگره استانی پیشگیری اولیه از اعتیاد (91-94). اداره کل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد­مخدر با همکاری مرکز مشاوره دانشجویی، تهران، آبان 1389، دانشگاه تهران.
برماس، حامد (1382)، بررسی رابطه افسردگی با نگرش به سوءمصرف مواد مخدر در بین دانش­آموزان مقطع متوسطه. مجله اعتیاد­پژوهی، سال اول، شماره 2، 46-19.
بشیرنژاد، میثم (1392)، جامعه­ای که نشاط ندارد هیچ چیز ندارد. مدیریت ارتباطات اجتماعی: تحلیلی، آموزشی و اطلاع‌رسانی، شماره 34 و 35: 65-63.
پاتنام، رابرت (1380). دموکراسی و سنت­های مدنی. ترجمه محمد تقی دلفروز، تهران: دفتر مطالعات و تحقیقات سیاسی وزارت کشور.
تاتاری، فائزه؛ شاکری، جلال؛ امیریان، مرضیه؛ امیریان، فـرهاد و احمدی­پور، منیره (1385)، بررسی ویژگی­های اپیدمولوژیک علل گرایش به اعتیاد در معتادین کرمانشاه. مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمان، دوره 13، شماره 2: 53.
جوکار، بهرام و سلیمی، عظیمه (1390)، ویژگی­های روانسنجی فرم کوتاه مقیاس احساس تنهایی اجتماعی و عاطفی بزرگسالان. مجله علوم رفتاری، دوره 5، شماره 4: 317-311.
چلبی، مسعود (1390)، تحلیل اجتماعی در فضای کنش، تهران: نشر نی.
حجت، سیدکاوه؛ شاکری، مریم؛ اکابری، آرش؛ کاظمی، سرور و نوروزی خلیلی، مینا (1392)، اثربخشی گروهی جرأت ورزی بر شادکامی دختران نوجوان روستایی دارای والدین معتاد. همایش منطقه‌ای اعتیاد: چهره‌ها و چالش­ها، ستاد مبارزه با مواد مخدر استان خراسان شمالی، دانشگاه کوثر.
خوش­فر، غلام‌رضا؛ جانعلی­زاده، حیدر؛ اکبرزاده، فاطمه و دهقانی، حمید (1392)، تأثیر سرمایه اجتماعی بر شادی جوانان شهر بابلسر. فصلنامه رفاه اجتماعی، سال سیزدهم، شماره 51: 253-314.
ربانی، رسول؛ کریمی­زاده اردکانی، سمیه؛ نظری، جواد و رضایی امینلویی، حسین (1388)، تبیین نشاط اجتماعی در بین اقوام و رابطه آن با هـویت جمعی (مطالعه موردی اقوام آذری، کرد و لر). مجله جامعه­شناسی، سال اول، شماره 4: 115-95.
زارع شاه­آبادی، اکبر؛ ترکان، رحمت‌الله و حیدری، محمود (1391)، بررسی رابطه­ی بین رضایت شغلی و نشاط اجتماعی در دبیران مقطع متوسطه شهر جیرفت. علوم اجتماعی: جامعه­شناسی کاربردی، شماره 48: 165-188.
صالحی­جونقانی، فرحناز (1379)، بررسی تأثیر عوامل اقتصادی- اجتماعی مؤثر بر اعتیاد؛ مطالعه موردی: زندان شهرکرد، پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.
عزیزی، جلیل (1387)، فقر اقتصادی و سوءمصرف مواد مخدر و مشروبات­ الکلی در بین جوانان شهر تهران و شمیرانات. مجله رفاه اجتماعی، سال هفتم، شماره 29: 66-85.
علوی، حمیدرضا (1388)، بررسی رابطه میزان احساس شادی با نوع رفتار در دانشجویان مختلف دانشگاه­های شهر کرمان. علوم تربیتی: تربیت اسلامی، شماره 9: 124-95.
علیپور، احمد؛ نوربالا، احمد علی (1387). بررسی مقدماتی پایایی و روایی پرسشنامه شادکامی آکسفورد در دانشجویان دانشگاه­های دانشگاه تهران. نشریه روا­ن­شناسی و علوم تربیتی، اندیشه و رفتار (روانشناسی کاربردی)، سال پنجم، شماره 1و 2: 65-55.
علیمرادی، حمزه (1393)، بررسی رابطۀ کیفیت زندگی و شادکامی با گرایش به مصرف مواد در دانشجویان. بازیابی شده در 5 آبان 1392.
فرهادی، علی؛ جواهری، فرزانه؛ غلامی، یزدانبخش و فرهادی، پریوش (1384)، میزان نشاط و ارتباط آن با اعتمادبه‌نفس در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی لرستان. فصلنامه اصول بهداشت روانی، سال 7، شماره 26: 62-57.
کشـاورز، امیر؛ مولوی، حسین و کلانتری، مهرداد (1387)، رابطـه­ی بین سـرزندگی و ویـژگی­های جمعیـت شناختی با شادکامی در مردم شهر اصـفهان، مطالعات روان­شناختی، دانشکـده­ی علوم تربیتـی و روان­شناسی دانشگاه الزهرا، دوره 4، شماره 4: 45-64.
معید­فر، سعید (1387). جامعه­شناسی مسایل اجتماعی ایران. (چاپ دوم). همدان: نشر نور علم.
موسوی، سیدمحسن (1392)، شادمانی: رویکردهای نظری و یافته­های تجربی. تهران، انتشارات تیسا.
موسی­نژاد، علی (1383)، نگاهی به عوامل مؤثر بر گرایش نسل جوان به مواد اعتیاد­آور. مقالات اولین همایش ملی آسیب‌شناسی اجتماعی در ایران، خرداد 1381، جلد دوم: اعتیاد و قاچاق مواد مخدر، تهران: انتشارات آگه.
میر­شاه­جعفری، ابراهیم، عابدی، محمدرضا و دریکوندی، هدایت اله (1381)، شادمانی و عوامل مؤثر بر آن. تازه­های علوم شناختی، سال 4، شماره 3: 58-50.
Calafat, A.; Mantecon, A.; Juan, M.; Adrover-Roig, D.; Blay, N. and Rosa Flora. (2011), Violent Behaviour, Drunkenness, Drug use, and Social capital in Nighlife Contexts. Psychosology Intervention. Vol. 20, No. 1: 45-51.
Fararouei, M.; Brown, I. J.; Akbartabar Toori, M.; Estakhrian Haghighi, R. and jafari, J. (2013), Happiness and health behaviour in Iranian adolescent girls.Journal of Adolescence 36: 1187-1192.
Galatzer, W. (2000), Happiness: Classic thory in the light of curent Research. Jornal Of Happiness studies1: 501-511.
Grawiec, K. (2014), Trusting Onhy Whomyou Know, Knowing Only Whon you trust: the Joint Impact of Social Capital and Trust on Happiness in CEE Countries. Happiness Stud, I5:1015-1040.
Ho, L. S. (2011), Hong Kong, s happiness indices: what they tell us about Life? The Journal of socio- Economics 40: 564-572.
Holder, M. D. and Coleman, B. (2009), The Contribution of Social Relationships to Children, s Happiness. Jornal Happiness Stud, 10: 329-349.
Kiani, M. (2012), Happiness and social capital in Iranian Families. World Applied sciences Journal 18(8): 1030-1036.
Kim, S. (2011), Sociological studies on happiness in cross- national contexts: effects of economic inequality and marriage: University of lawa: Theses and dissertations: lowa Research Online.
Leyden, K.; Gold berg, A. and Michel bach, P. (2011), Underestanding the pursuit Of Happiness in Major Cities, urban affairos review.47(6): 861-888.
Lu, Luo Gilmour, R. (2004), Cultural and Conception Happiness: Individual oriented and Social oriented SWB. Journal of Happiness Studies 5: 269-291.
Mota, G. L. and Trigo Pereira, P. (2008), Happiness, Economic Well- being, Social Capital the Quality of instituions.faculty of Economic, porto university, faculty of Economic and Business Administration (ISEG) and UECE: 1-26.
Nazari M A. (2000). The role of advertising in Atttiude change of students toward addiction of region 16 in Tehran (dissertation) Tehran. faculty of psychology: University of Social Welfare and rehabilitation Sciences.
Nunnally JC, Bernstein IH. (1994). Psychometric theory, 3rd ed. NewYork: McGraw-hill, p 246.
Nili, M.; Mousavi, S. and Rezazade, Sh. (2013), Relationship between vitslity of the role in the prevention of addiction in order to facilitate the social order and security in higher education. World of Sciences Jornal, ISSN:10, 62-70.
Rodriguez-Post, A. and Berlepsch, V. von. (2014), Social Capital and Individual Happiness in Europa.Jornal Happiness Stud, DOI 10, 357-386.
Shahab, L. and West, R. (2012), Differences in happiness between smokers, ex-smokers and never smokers: cross-sectional findings from a national household survey. Drug and Alcohol Dependence, 121(1–2), 38-44.
Shiue, I. (2015), Self and environmental exposures to drinking, smoking, gambling or video game addiction are associated with adult hypertension, heart and cerebrovasculor diseases, allergy, self- rated health and happiness: japanese general social Survey, 2012. International jurnal of cardiology, 181, 403-412.
Trentacosti, F. (2011), social capital, happiness and social networking sites. Surfing Alone: do countries with higher number of users in online communities have higher happiness levels?. university of Sussex, master of in development economics, 1-88.