تغییرات ساخت اجتماعی بازار تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری مسائل اجتماعی ایران دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

در این مقاله به بررسی تغییرات ساخت اجتماعی بازار تهران به­عنوان یکی از مهم­ترین بخش­های اقتصادی ایران پرداخته می شود. منظور از ساخت اجتماعی ساخت هنجاری بوده و تغییرات نیز در یک بازه­ی زمانی پنجاه سال بررسی شده است. 
    محور این مطالعه هنجارهای اخلاقی مربوط به کسب­وکار می­باشند که ما در این مقاله از آنها تحت عنوان «هنجارهای اخلاق اقتصادی» نام می­بریم. بررسی تغییرات هنجارهای اخلاق اقتصادی از آن جهت دارای اهمیت است که  پایبندی به هنجارهای مذکور بروز هرگونه تخلف اقتصادی در بازار را محدود می­ساخته است. لازم به ذکر است که این هنجارها از دستورات مذهبی نشأت می­گرفته­اند.
    در این تحقیق تغییرات ساخت اجتماعی بازار تهران با استفاده از روش کیفی و مصاحبه عمیق با 27 نفر از کسانی که در بازار تهران در نقش­های مختلف اقتصادی و غیراقتصادی فعالیت داشته­اند بررسی و واکاوی شده است.
    یافته های این تحقیق نشان می­دهد تغییراتی در ساخت اجتماعی بازار تهران پدید آمده و پایبندی به هنجارهای اخلاق اقتصادی در بازار تهران کاهش یافته است. به­علاوه مصاحبه شوندگان پس از اشاره صریح به تنزل پایبندی به این هنجارها؛ به پیامدهای آن مانند رواج دروغگویی، دغل بازی و کلاهبرداری در بازار تهران اشاره کرده­اند. همچنین براساس یافته­های این تحقیق می­توان ادعا نمود که کاهش پایبندی به هنجارهای اخلاق اقتصادی در بازار تهران تحت تأثیر، تغییر ارزش­ها بوده و تغییر ارزش­ها نیز از طریق مکانیسم تغییر بافت نیروی­کار در بازار تهران بر پایبندی به هنجارهای اخلاق اقتصادی تأثیرگذار بوده است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Changes of Social Structur of Tehran’s Bazaar

نویسنده [English]

  • Mojgan Hosseini Ghomi
چکیده [English]

Tehran bazaar is located in the south of Tehran-capital of Iran. Its fame isn’t because of historical case, but its social-political activities have given centrality to Tehran bazaar among Iranian bazaars. Our method is the case study, and specifically, the qualitative method. The data were gathered from deep interviews as well as non-participant observation in 2010. The findings show structural changes in Tehran bazaar that have occurred since 50 years ago. These changes have happened in the institutions in Tehran bazaar. Our main emphasis in the article is on the relation between religion and economy in Tehran bazaar as an institutional change. The weakness of the relationship between the institutions makes some problems in Tehran bazaar such as forgery and dishonesty in economic activities, to which we will pay attention at the end of this article.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tehran
  • Bazaar
  • social norms
  • Structural changes
  • religion
  • Economic institutions. 1