پژوهشی در باب دینداری و مشارکت سیاسی (مورد مطالعه: شهروندان شهر کرج)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی

2 کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی

چکیده

اندیشه مشارکت سیاسی از آنجا شکل گرفت که مردم حق تعیین سرنوشت خود را دارند و به نوعی باید قدرت مهارنشدنی حاکمان در رأس هرم قدرت را محدود کرد، چه دولت نماینده مردم است و باید پاسخگوی مردم خود هم باشد. تجلی این تحدید قدرت حاکمان در گرو مشارکت شهروندان در سرنوشت خود بوده است. این تحقیق با توجه به تأکید زیاد دین مبین اسلام بر کار گروهی و مشارکت در امور جامعه؛ به‌دنبال بررسی رابطه بین میزان دینداری و مشارکت سیاسی است. این مطالعه، به شیوه پیمایشی بر روی 400 نفر از شهروندان شهر کرج، به‌عنوان نمونه اجرا شد که نتایج تحقیق نشان از این دارد که بین دینداری و مشارکت سیاسی رابطه معناداری وجود دارد که با توجه به آزمون همبسنگی پیرسون بین ابعاد مناسکی، پیامدی، اعتقادی و تجربی دینداری با مشارکت سیاسی رابطه مثبتی برقرار می­باشد. همچنین نتایج آزمون ضریب همبستگی چندگانه نشان می­دهد که همبستگی متوسطی بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته وجود دارد. ضریب تعیین تعدیل شده برابر با 243/0 نشان می‌دهد که حدود 5/24 درصد از تغییرات متغیر وابسته مشارکت سیاسی توسط متغیرهای مستقل تحقیق تبیین می‌شوند. نتایج این آزمون حاکی از آن است، بعد مناسکی و بعد پیامدی دینداری بیشترین سهم معنی‌دار را در پیش‌بینی پراکندگی مشارکت سیاسی دارا می­باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Study of religious and political participation (The Case of Karaj citizens)

نویسندگان [English]

  • bizhan zaree 1
  • majid rouhandeh 2
چکیده [English]

Political Participation because it was Thought that people have the right to Self-Determination What is the government representative of the people and must be accountable to their people. Manifestation of this reservation was the rulers' power depends on citizen participation in their own destiny. This study, according to the strong emphasis of Islam on teamwork and participation in community affairs; to study the relationship between religiosity and political participation.
In this study, a survey on 400 residents of the town of Karaj, as were administered to the results demonstrate that there is a significant relationship between religiosity and political participation. According to the Pearson Correlation Coefficient between dimensions ritual, outcomes, empirical religious beliefs and political participation is the positive relationship established. ./ 245 adjusted coefficient of determination equal to about 24 /5 of the dependent variable show that political participation can be explained by the independent variables. The results indicate that, rituals and religious consequence most significant contribution to the prediction factors are high dispersion political participation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Corporate Culture
  • Political Participation
  • Political
  • Religious
قرآن کریم.
نهج­البلاغه.
ابن­خلدون، عبدالرحمن (1388)، مقدمه ابن خلدون، ترجمه محمد پروین گنابادی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
امام­جمعه‌زاده، سیدجواد؛ محموداغلو، رضا و عیسی­نژاد، امید (1389)، «بررسی رابطه دینداری و مشارکت سیاسی دانشجویان»، مجله پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره 21.
انوری، حمیدرضا (1373)، پژوهشی راجع به تقدیرگرایی، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران
اینگلهارت، رونالد (1373)، تحویل فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمه مریم وتر، تهران: انتشارات کویر.
باقری­احمدآبادی، محمدرضا (1377)، بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی جوانان شهر شیراز، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
بیرو، آلن (1370)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه باقر ساروخانی، تهران: انتشارات کیهان.
پالمر، مونتنی و اشترن، لاری (1367)، نگرش جدید به علم سیاست، مترجم: منوچهر شجاعی، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
پناهی، محمدحسین و شایگان، فریبا (1386)، «اثر میزان دینداری بر اعتماد سیاسی»، فصلنامه علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، شماره 37.
جعفری­نیا، غلامرضا (1391)، «بررسی عوامل اقتصادی-اجتماعی موثر بر میزان مشارکت سیاسی شهروندان شهر خورموج»، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال هفتم، شماره 2.
حشمت یغمایی، محمدتقی (1380)، دینداری نوجوانان و عوامل مؤثر بر آن، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
دال، رابرت (1364)، تجزیه و تحلیل سیاست، ترجمه حسین مظفریان، تهران: مظفریان.
دوبنوا، آلن (1377)، «مسأله دموکراسی»، ترجمه نادر بزرگ­زاده، مجله اطلاعات سیاسی - اقتصادی، شماره 78-77.
راش، مایکل (1377)، جامعه و سیاست، مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی سیاسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: سمت.
رضایی، عبدالعلی (1375)، «مشارکت اجتماعی، هدف یا ابزار توسعه»، مجله اطلاعات سیاسی اقتصادی، سال سیزدهم، شماره 109-110.
سراج­زاده، سیدحسین (1377)، «نگرش­ها و رفتارهای دینی نوجوانان تهران و دلالت­های آن بر نظریه سکولار شدن»، نمایه پژوهش، شماره 7 و 8.
سراج­زاده، سیدحسین (1383)، چالش‌های دین و مدرنیته: مقالاتی جامعه‌شناختی در دینداری و سکولار شدن، تهران: طرح نو.
سیدامامی، کاووس (1386)، «مشارکت سیاسی دانشجویان: ارزیابی برخی از پیش­بینی‌کننده­های مشارکت سیاسی»، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال دوم، شماره 1.
شهابی، سیامک (1382)، بررسی اولویت­های ارزشی جوانان روستایی و عوامل مؤثر بر آن، اصفهان: گروه تحقیقات و بررسی مسائل روستایی، جلد 1 و 2
طالبان، محمدرضا و میرزایی، محمد (1389)، «بررسی تجربی ارتباط سطوح دینداری با رفتار انتخاباتی دانشجویان»، مجله دانشنامه علوم اجتماعی، شماره 4.
غفاری، غلامرضا (1380)، تبیین عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر مشارکت اجتماعی و اقتصادی نواحی روستایی کاشان، پایان­نامه دکتری، دانشگاه تهران.
فوکویاما، فرانسیس (1379)، پایان نظم: بررسی سرمایه اجتماعی و حفظ آن، ترجمه غلامعباس توسلی، تهران: نشر جامعه ایران.
قاراخانی، علی (1382)، نقش سازمان­های غیردولتی در تقویت مشارکت اجتماعی (مطالعه NGOS شهر تهران)، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
کتابی، محمود؛ گنجی، محمد؛ معصومی، رضا و احمدی، یعقوب (1383)، «دین، سرمایه اجتماعی و توسعه اجتماعی- فرهنگی»، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، جلد هفدهم، شماره 2.
لیپست، سیمور مارتین (1383)، دایره­المعارف دموکراسی، مترجم کامران فانی و نورالله مرادی، تهران: وزارت امور خارجه
واینر، مایرون و هانتینگتون، ساموئل (1379)، درک توسعه سیاسی، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی
همیلتون، ملکم (1377)، جامعه­شناسی دین، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر ثالث.
Demerath III, N. J. (2003), “Civil society and civil religion as mutually dependent. In: Dillon, M (Ed)”. Handbook of the sociology of religion. University of Cambridge press, Cambridge, uk
Ellwood, A (1993), “The social function of religion”, The American journal of sociology. Vol 19
Geertz, C. (1973), “Interpretation of culture”, selected essays, New York, basic book.
Greeley, A. (1997), “The other civic American, religion and social capital”, the American prospect, 32.
Greenberg, A. (2000), “The church and the revitalization of politics and community”, Political Science Quarterly. 115: 377-394.
Guth, J.; Green, J.; Kellstedt, L. and Smidt, C. (2002), “Rrligion and political participation, prepared for delivery at the 2002 Annual meeting of the American political science Association”.
Hoffman, A. and Dowd, R. (2008), “Religion Gender and Political Participation in Africa Lessons from Nigeria Senegal and Uganda De: Lessons from Nigeria, Senegal and Uganda”. University of Notre Dame: Department of Political Science.
Jones-Correa, M. and Leal, D. (2001), “Political Participation: Does Religion Matter? ”, Political Research Quarterly. 54, 751–770.
Lerner, D. (1964), The passing of traditional society, New york, The Macmillan com.
Macaluso, T. F. and John, W. (1979), “Voting turnout & religiosity”, polity, Vol 12, No 1
Ruffle, B. J. and Sosis, R. H. (2007), “Does it pay to pray? Evaluating the economic return to religious ritual”. B. E. Journal of economic analysis and policy: contribution 7, article 18
Secret, E.; Philip, J. B.; Johnson, A. and Forrest, W. (1990), “The impact of religiosity on political participation and membership in voluntary associations among black and white Americans”. Journal of black studies, Vol 21, No 1, the emerging African-American environment
Stokes, A. K. (2003), “Latino group consciousness and political participation”, American Politics Research. 31: 361-378.
Van Deth, Jan W. (2001), Studying political participation: Towards a Theory of everything? Internet: Google site.
Verba, S.; Scholozman, K. L.; Brady, H. and Nie, N. H. (1993), “Race, Ethnicity, and Political Resources: Participation in the United States”, BritishJournal of Political Science. 23: 453-497.
Weiner, M (1971), Political participation in crises and sequences in political development.
Williams, S. D. (1999), African-American religious experience and political participation in an urban setting. Dissertation for the degree of doctor of philosophy wayne state university, Detroit. Michigan.